Radzenie sobie z urazem mózgu może być bardzo trudne, zarówno dla osoby, która doznała urazu, jak i dla tych, którzy się nimi opiekują. Jeśli doznałeś urazu mózgu, możesz mieć do czynienia zarówno z fizycznymi, jak i emocjonalnymi wyzwaniami, które prawdopodobnie będą wymagały zarówno długoterminowej, jak i krótkoterminowej opieki ze strony lekarzy. Skoordynowany zespół specjalistów – w tym neurolog, psychiatra, fizjoterapeuta i terapeuta zajęciowy – może pomóc w leczeniu na każdym etapie zdrowienia, na którym obecnie się znajdujesz.
Kroki
Część 1 z 4: Poprawa sprawności fizycznej
Krok 1. Jak najszybciej porozmawiaj z lekarzem o rehabilitacji
Pierwsze 3 miesiące są najistotniejsze, jeśli chodzi o powrót do zdrowia po urazie mózgu. Rozpoczynając wcześnie, możesz zmaksymalizować swój sukces. Ponadto lekarz i fizjoterapeuta wspólnie mogą pomóc w stworzeniu spersonalizowanego planu w oparciu o Twoje konkretne potrzeby.
Istnieją trzy etapy powrotu do zdrowia po urazie mózgu: ostry, rehabilitacyjny i przewlekły. Każdy etap może wymagać innej formy leczenia. Porozmawiaj z lekarzem o tym, na jakim etapie jesteś, aby określić, które czynności i terapie mogą być dla Ciebie najskuteczniejsze
Krok 2. Uzyskaj fizjoterapię
Ludzie, którzy doznali urazów mózgu, często mają później osłabienie, sztywność i zmniejszoną koordynację. Fizjoterapia poprawi Twoją siłę, elastyczność, wytrzymałość, równowagę i koordynację przy użyciu zarówno terapii manualnej, jak i urządzeń wspomaganych, takich jak laski. W zależności od potrzeb fizjoterapeuta może zalecić:
- Ćwiczenia. Pomoże Ci to odzyskać ruch i siłę.
- Terapia manualna. Podczas tej techniki terapeuta porusza częściami twojego ciała, aby pomóc przywrócić przepływ krwi, elastyczność i zmniejszyć napięcie.
- Terapia wodna. Wiąże się to z wykonywaniem ćwiczeń w wodzie. Może to poprawić krążenie, zmniejszyć dyskomfort i pomóc odzyskać mobilność poprzez ruchy, których możesz nie być w stanie wykonać poza wodą.
Krok 3. Zobacz terapeutę zajęciowego, który pomoże Ci samodzielnie zarządzać życiem
Celem terapii zajęciowej jest pomoc w znalezieniu rozwiązań problemów, które powodują problemy. W zależności od stopnia urazu terapeuta zajęciowy może pomóc w jedzeniu, połykaniu, pielęgnacji, kąpieli, chodzeniu lub zarządzaniu finansami. Terapeuta może pomóc w:
- Znalezienie alternatywnych rozwiązań, takich jak zakupy online, gdy dotrzesz do sklepu, jest trudne.
- Przełamywanie trudnych fizycznie czynności i pomaganie ci ćwiczyć, dopóki ich nie opanujesz.
- Używanie technologii wspomagających do komunikowania się, jeśli nie możesz mówić.
- Poprawa funkcji mięśni twarzy, gardła i jamy ustnej, aby pomóc w połykaniu i innych problemach.
- Pomoc w dokonywaniu zmian w domu, takich jak podjazdy dla wózków inwalidzkich.
- Udzielanie porad na temat specjalnego sprzętu, który może ci pomóc, takiego jak specjalistyczne laski.
Krok 4. Odzyskaj swoje umiejętności komunikacyjne dzięki terapii mowy/języka
Może to pomóc ludziom poprawić ich zdolność do używania i rozumienia języka. Zabiegi mogą dotyczyć:
- Pomaganie ludziom w nauce wydawania dźwięków i produkowania mowy
- Poprawa czytania i pisania
- Udzielanie instrukcji na temat innych sposobów komunikowania się poza językiem mówionym, takich jak język migowy
Część 2 z 4: Radzenie sobie z walkami emocjonalnymi
Krok 1. Spróbuj psychoterapii
Psychoterapia polega na komunikowaniu się z przeszkolonym lekarzem, który może pomóc ci zrozumieć twoje problemy, zmartwienia i poradzić sobie z emocjami, które tworzą. Możesz znaleźć terapeutę blisko Ciebie dzięki zaleceniu lekarza lub korzystając z lokalizatora psychologa APA. Terapię można przeprowadzić sam na sam lub z partnerem lub innymi członkami rodziny. Często odbywa się to poprzez rozmowę, ale jeśli jest to trudne, czasami pacjenci komunikują się poprzez:
- Sztuka
- Muzyka
- Ruch
Krok 2. Użyj terapii poznawczo-behawioralnej, aby zmienić sposób myślenia i reagowania na sytuacje
Osoby zmagające się z urazem mózgu często mają trudności z kontrolowaniem swoich emocji, wahaniami nastroju i radzeniem sobie z gniewem. Możesz przeszukiwać internetowe bazy danych, takie jak lokalizator psychologów APA, aby znaleźć najbliższego terapeutę. Terapia poznawczo-behawioralna może ci pomóc:
- Zatrzymaj cykle negatywnych, autodestrukcyjnych myśli.
- Podziel przytłaczające problemy na mniejsze, łatwiejsze w zarządzaniu części.
- Rozwijaj nowe nawyki pozytywnego i proaktywnego rozwiązywania problemów.
Krok 3. W razie potrzeby skorzystaj z leczenia psychiatrycznego
Urazy mózgu i stres związany z radzeniem sobie z nimi często powodują ciężką depresję i lęk. Psychiatra może przepisać leki i zalecić inne, uzupełniające terapie, takie jak terapia. Twój lekarz może polecić psychiatrę, który specjalizuje się w rodzaju urazu, który masz. Jeśli masz te objawy, rozważ wizytę u psychiatry:
- Depresja: uczucie smutku lub bezwartościowości, zaburzenia snu lub apetytu, brak koncentracji, wycofanie się z kontaktów społecznych, apatia, wyczerpanie lub myśli o śmierci i samobójstwie
- Niepokój: strach lub nerwowość, która jest większa niż wymaga tego sytuacja, niekontrolowane zamartwianie się, ataki paniki lub zespół stresu pourazowego
Krok 4. Dołącz do grupy wsparcia
Wyszukaj w Internecie lub poproś lekarza, aby polecił Ci grupę w Twojej okolicy. Grupa wsparcia:
- Zapewnij emocjonalne wsparcie dla tego, przez co przechodzisz
- Naucz się nowych strategii radzenia sobie od innych, którzy również doświadczają podobnych rzeczy
Część 3 z 4: Formowanie nowych nawyków
Krok 1. Współpracuj z lekarzami, aby ustalić cele rehabilitacji
Są to cele, nad którymi powinieneś być w stanie pracować przy ich wsparciu. Cele mogą obejmować poprawę mobilności lub powrót do pracy. Twój neurolog i psychiatra pomogą Ci określić, jakie powinny być Twoje cele i jak możesz je osiągnąć.
Neurolog może współpracować z twoim psychiatrą, aby pomóc ci poprawić koncentrację, pamięć, reakcje i wahania nastroju. Porozmawiaj ze swoim lekarzem pierwszego kontaktu lub psychiatrą, aby uzyskać skierowanie do neurologa
Krok 2. Jedz zdrowe i pożywne jedzenie
Każdy etap zdrowienia z urazem mózgu wymaga różnych składników odżywczych i pokarmów. Porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby dowiedzieć się, jakie pokarmy mogą korzystnie wpłynąć na Twój obecny etap zdrowienia. Ogólnie rzecz biorąc, powinieneś spożywać pokarmy lub przyjmować suplementy z:
- Olej rybny
- Kwasy tłuszczowe omega-3 (ryby, jajka)
- Witamina D3 (ryby, jajka, wzbogacone mleko)
- Wapń (mleko, ser, brokuły, pomarańcze)
- Witaminy z grupy B (mięso, jajka, mleko, wzbogacone zboża)
- Probiotyki (jogurt, kombucha, gorzka czekolada)
- Jeśli masz trudności z połykaniem, porozmawiaj ze swoim lekarzem, aby dowiedzieć się, które pokarmy są bezpieczne do spożycia.
Krok 3. Poradź sobie z problemami z pamięcią, spisując rzeczy
Osoby z urazami mózgu mogą mieć trudności z dostępem do wspomnień sprzed urazu i/lub uczeniem się nowych rzeczy. Zapisując rzeczy, będziesz mieć zapis, do którego możesz regularnie się odwoływać:
- Śledź swoje spotkania w kalendarzu.
- Sporządź listę swoich leków i umieść je w miejscach, w których będziesz je codziennie widzieć, np. na lodówce lub lustrze w łazience.
- Oznacz szafki w swoim domu, aby pomóc Ci zapamiętać, gdzie umieścić rzeczy i gdzie się znajdują, gdy ich szukasz.
- Wychodząc z domu, zawsze miej przy sobie adres i numery alarmowe.
- Jeśli masz skłonność do zgubienia się, poproś przyjaciela lub ukochaną osobę, aby narysował ci mapę, jak dotrzeć do ważnych miejsc, takich jak przystanek autobusowy lub sklep. Zabierz kogoś ze sobą, dopóki nie będziesz pewien, że możesz to zrobić sam.
Krok 4. Naucz się na nowo podstawowych umiejętności, ustalając rutynę
Pomoże Ci to zminimalizować zamieszanie i da poczucie normalności i kontroli nad swoim życiem. Może to obejmować:
- Utrzymywanie regularnego harmonogramu snu.
- Zrób harmonogram swoich codziennych czynności, do których możesz wrócić, gdy nie wiesz, co dalej. Umieść go w miejscu, w którym zobaczysz go każdego ranka.
- Jeżdżenie tą samą trasą tam iz powrotem do pracy lub szkoły.
Krok 5. Popraw koncentrację, minimalizując czynniki rozpraszające i redukując stres
Osoby z urazami mózgu często mają problemy z koncentracją przez długi czas. Może to być stresujące, co z kolei może pogorszyć twoją koncentrację.
- Rób jedną rzecz na raz. Pomoże Ci to zachować koncentrację i zminimalizować zamieszanie.
- Zmniejsz rozpraszanie, takie jak hałas w tle. Pomoże Ci to skoncentrować się i efektywniej pracować.
- Rób przerwy, jeśli ich potrzebujesz. Pomoże to uniknąć zmęczenia i frustracji.
Krok 6. Naucz się monitorować, jak sobie radzisz
Możesz opracować samokontrolę, czyli pytania, które zadajesz sobie, aby określić, czy radzisz sobie z otaczającymi Cię wyzwaniami. Naucz się zadawać sobie pytanie:
- Jeśli wszystko zrozumiałeś w ważnej rozmowie.
- Jeśli zapisałeś szczegóły, o których należy pamiętać.
- Jeśli robisz to, co powinieneś robić. Jeśli nie jesteś pewien, daj sobie czas na sprawdzenie swojego harmonogramu i naprawienie sytuacji.
Krok 7. Bądź otwarty na ludzi w swoim życiu zawodowym i osobistym
Poinformowanie znajomych i współpracowników, że dochodzisz do siebie po urazie mózgu, prawdopodobnie będzie im łatwiej być dla Ciebie wsparciem i pomocą. Możesz mieć trudności z kontrolowaniem swoich emocji, co powoduje, że masz skłonność do intensywnych reakcji emocjonalnych, które nie pasują do sytuacji, agresji, braku emocji lub rozpoznawania emocji u innych, zmniejszenia zainteresowania seksem lub niewłaściwego zachowania. Być może będziesz musiał na nowo nauczyć się kontrolować swoje emocje, próbując:
- Rozpoznaj fizyczne objawy uczucia emocjonalnego (takie jak płacz, drżenie, uczucie ucisku w klatce piersiowej). Jeśli musisz, izoluj się, aż odzyskasz kontrolę.
- Naucz się wyrażać złość i frustrację w akceptowalny sposób, na przykład zapisywanie tego, rozmawianie o tym lub używanie worka treningowego.
- Obserwuj, jak rozmawiają ze sobą inni ludzie i zwracaj uwagę, kiedy inni przypominają ci o uprzejmości.
- Zidentyfikuj, co mogą czuć inni ludzie, gdy okazują emocje, takie jak płacz. Jeśli nie masz pewności, możesz ich ostrożnie zapytać.
- Omów wszelkie wątpliwości, jakie możesz mieć w związku z seksem z powodu kontuzji. Jeśli odczuwasz zwiększone zainteresowanie seksem, uważaj, aby nie naciskać na partnera. Uczestnictwo w grupie wsparcia może pomóc w ponownym nauczeniu się, co jest właściwe.
Krok 8. Kontynuuj współpracę z lekarzami aż do zakończenia leczenia
Postaraj się uzbroić w cierpliwość, gdy dojdziesz do siebie. Powrót do zdrowia po urazie mózgu może potrwać do 2 lat. Jeśli będziesz nadal współpracować z lekarzami i rodziną, możesz wrócić do normalnych zajęć.
Część 4 z 4: Dbaj o siebie, jeśli jesteś opiekunem
Krok 1. Dbaj o zdrowie
Stres opiekuna może z czasem narastać. Dbając o siebie, zapewniasz, że możesz skuteczniej zadbać o ukochaną osobę. Będziesz w stanie zapewnić lepszą opiekę, jeśli będziesz zdrowy fizycznie i psychicznie. Istnieje kilka sposobów na ochronę zdrowia:
- Poświęć trochę czasu na regularne kontrole lekarskie. Jeśli pominiesz wizyty u lekarza, każdy stan zdrowia, który możesz mieć, będzie prawdopodobnie bardziej skomplikowany w leczeniu, gdy zostanie w końcu wykryty.
- Jedz zbilansowaną, zdrową dietę. Czasami może być trudno poświęcić czas na przygotowanie i zjedzenie zdrowej żywności, gdy jesteś pochłonięty opieką. Ale ważne jest, aby odżywiać się zdrowo, aby mieć siłę do dalszego opiekowania się. Dorośli powinni spożywać 4-5 porcji owoców i warzyw dziennie, jeść niskotłuszczowe źródła białka, takie jak chude mięso, mleko, ryby, jajka, soja, fasola, rośliny strączkowe i orzechy oraz jeść złożone węglowodany o wysokiej zawartości błonnika jak chleby pełnoziarniste. Chociaż wstępnie przetworzona, paczkowana żywność jest często szybka i łatwa, na dłuższą metę jest szkodliwa dla zdrowia, ponieważ zazwyczaj zawiera dużo tłuszczów, soli i cukru.
- Staraj się spać co najmniej 7-8 godzin każdej nocy. Brak snu sprawi, że będziesz bardziej podatny na stresy emocjonalne i psychologiczne związane z byciem opiekunem.
Krok 2. Rozwiń dobre umiejętności radzenia sobie ze stresem
Opiekunowie często czują się niespokojni i przytłoczeni. Aktywne próby radzenia sobie ze stresem pomogą Ci sobie z tym poradzić.
- Zabezpiecz się przed stresem związanym z opieką dzięki wspierającej sieci społecznościowej. Poświęć czas na utrzymywanie bliskich relacji z przyjaciółmi i rodziną. Niech ci pomogą, jeśli mogą.
- Ćwicz regularnie. Staraj się wykonywać co najmniej 75-150 minut aktywności fizycznej każdego tygodnia. Podczas ćwiczeń organizm uwalnia endorfiny, które poprawiają nastrój i pomagają się zrelaksować. Wiele osób chodzi, biega, pływa lub dołącza do drużyn sportowych.
- Zarezerwuj czas na relaks. Istnieje wiele różnych technik relaksacyjnych, takich jak joga, medytacja, głębokie oddychanie i wizualizacja uspokajających obrazów. Możesz wypróbować różne, aż znajdziesz taki, który Ci się podoba.
Krok 3. Dołącz do grupy wsparcia lub odwiedź doradcę
Umożliwi ci to uzyskanie wsparcia i porady od ludzi, którzy rozumieją, przez co przechodzisz. Aby znaleźć doradcę lub grupę wsparcia możesz:
- Zapytaj swojego lekarza lub lekarza poszkodowanego o zalecenia.
- Szukaj w Internecie pod organizacjami opiekuńczymi, takimi jak Family Caregiver Alliance
- Przejrzyj sekcję rządową w lokalnej książce telefonicznej, aby zobaczyć, jakie zasoby są dostępne w Twojej okolicy
