Skolioza to nieprawidłowa skrzywienie kręgosłupa, zwykle w środkowej części pleców lub w okolicy klatki piersiowej, która dotyka około 7 milionów ludzi w Stanach Zjednoczonych. Krzywizny skoliotyczne mogą odchylać się w prawo lub w lewo i zwykle wiążą się z pewnym skręceniem lub rotacją kręgów (kości kręgosłupa). Operacja skoliozy u nastolatków jest zalecana tylko wtedy, gdy ich krzywe są większe niż 40 - 45 stopni i postępują, i tylko dla dorosłych z krzywiznami większymi niż 50 stopni. Operacja skoliozy to zespolenie kręgosłupa (zasadniczo proces „spawania”), który zazwyczaj obejmuje metalowe pręty, druty i/lub śruby. Jak każda istotnie inwazyjna operacja, może być traumatyczna pod względem fizycznym i emocjonalnym. W związku z tym należy podjąć konkretne kroki w celu odpowiedniego radzenia sobie z reperkusjami.
Kroki
Część 1 z 2: Zrozumienie skoliozy
Krok 1. Dowiedz się, czym jest skolioza
W widoku z boku (bocznym) kręgosłup jest zwykle zakrzywiony podobnie jak litera „S”, aby jak najlepiej podtrzymywać ciało, zapewniać elastyczność i chronić rdzeń kręgowy. Jednak oglądany z tyłu (z tyłu) kręgosłup powinien wydawać się dość prosty i nie odchylać się zbytnio w obie strony. Wiele osób ma kilka stopni (mniej niż 10) odchylenia bocznego, które zwykle jest ignorowane i nie jest diagnozowane jako skolioza, ponieważ nie powoduje żadnych problemów. Istnieje wiele potencjalnych przyczyn skoliozy, w tym wrodzone deformacje kręgosłupa (obecne przy urodzeniu), rozszczep kręgosłupa, porażenie mózgowe, dystrofia mięśniowa, infekcja kręgosłupa, urazy powypadkowe i niektóre guzy kręgosłupa, chociaż w ponad 80% przypadków przyczyna jest nieznana lub idiopatyczny.
- Chociaż chłopcy i dziewczęta rozwijają skoliozę w mniej więcej równym tempie, dziewczęta mają znacznie większe ryzyko ciężkiej skoliozy, która często wymaga operacji.
- Skolioza może występować w rodzinach (powiązanie genetyczne), ale większość osób, u których zdiagnozowano skoliozę, nie ma rodzinnej historii choroby.
Krok 2. Uświadom sobie, że skolioza nie zawsze wymaga operacji
Skolioza jest stosunkowo łatwa do zmierzenia na prześwietleniach kręgosłupa, ale krzywe nie są uważane za znaczące, dopóki nie są większe niż 25 – 30 stopni. W związku z tym łagodne i umiarkowane krzywizny nie są nawet brane pod uwagę podczas operacji, niezależnie od tego, czy powodują dyskomfort, czy nie. Skolioza łagodna do umiarkowanej może powodować pewne zauważalne deformacje, ale zwykle jest to zbyt trudne do stwierdzenia w ubraniu. W wielu przypadkach diagnoza skoliozy brzmi znacznie gorzej niż to, jak faktycznie przedstawia się stan lub jakiekolwiek objawy, które może powodować. Osoby z łagodną lub umiarkowaną skoliozą prowadzą normalne życie, a nawet mogą zostać sportowcami najwyższej klasy, więc nie denerwuj się nadmiernie ani nie przejmuj się początkową diagnozą skoliozy.
- Typowe deformacje związane ze skoliozą to: wydatna łopatka, która tworzy garb, jedno biodro wyżej niż drugie (nierówna talia), żebra, które wystają bardziej z jednej strony, przechylone na jedną stronę podczas stania lub chodzenia, głowa, która nie jest wyśrodkowana tułów.
- Większość łagodnych krzywizn skoliotycznych rozwija się bez wiedzy dziecka lub rodzica, ponieważ pojawiają się stopniowo i często nie powodują bólu pleców.
Krok 3. Rozpoznaj, kiedy konieczna jest operacja
Chociaż krzywa skoliotyczna jest uważana za znaczącą przy około 30 stopniach, to wciąż nie wystarcza, aby uzasadnić operację. Dopiero gdy krzywa osiąga 40 stopni u nastolatka, lekarz zaczyna nawet rozważać operację, i to tylko wtedy, gdy pojawiają się oznaki dość szybkiego postępu i/lub poważnych objawów. Ponieważ jednak krzywe zbliżają się do 45-50 stopni u młodszego nastolatka, większość lekarzy zaleca operację nie tylko w celu zwalczania rosnącej deformacji ze względów kosmetycznych, ale także w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia objawów inwalidztwa. Ciężka skolioza (krzywa większa niż 80-90 stopni) może być niepełnosprawna, ponieważ dociska klatkę piersiową do płuc i serca, utrudniając oddychanie i zmuszając serce do cięższej pracy.
- Krzywizny skoliotyczne zlokalizowane w środkowej części pleców (obszar piersiowy) rosną i pogarszają się częściej niż krzywe w górnej (szyjkowej) lub dolnej (lędźwiowej) części kręgosłupa.
- Oznaki i objawy skoliozy zwykle zaczynają się podczas gwałtownego wzrostu tuż przed okresem dojrzewania – w wieku od 9 do 15 lat.
- Gdy kości nastolatka przestaną rosnąć, ryzyko progresji skoliozy staje się bardzo niskie.
Krok 4. Poznaj rodzaj przeszczepu kości zalecanego przez chirurga
Podstawową ideą chirurgii skoliozy jest ponowne wyrównanie i połączenie zakrzywionych kręgów tak, aby zagoiły się w jedną, solidną kość. Wszystkie usztywnienia kręgosłupa wykorzystują przeszczep kostny, czyli małe kawałki kości umieszczane w przestrzeniach między kręgami, które mają zostać zrośnięte. Kości następnie rosną razem, podobnie jak w przypadku gojenia się złamanej kości. Jednak zazwyczaj istnieje możliwość wyboru przeszczepu kości: albo jest on pobierany z miejsca na ciele (np. kość miednicy) albo używany jest przeszczep allogeniczny (pobrany od zmarłego dawcy). Alloprzeszczepiona kość jest sterylizowana i często mieszana z własnym szpikiem, aby poprawić jej zdolność do łączenia kości. Główną wadą używania własnej kości do przeszczepu jest to, że obszar dawcy może boleć przez długi czas (tygodnie lub miesiące).
- Operacja fuzji kręgosłupa jest bardzo skuteczna w powstrzymywaniu postępów krzywizn i poprawie wyglądu pacjenta.
- Podczas operacji najcięższe krzywizny (50 stopni i więcej) są zmniejszane do mniej niż 25 stopni, co jest prawie niezauważalne.
- Pręty metalowe (wykonane z tytanu, chromu kobaltowego lub stali nierdzewnej) są zwykle używane do utrzymywania kręgosłupa w miejscu, dopóki nie nastąpi zrost. Metalowe pręty są przymocowane do kręgów za pomocą śrub, haczyków i/lub drutów, a następnie zwykle usuwane w późniejszym czasie.
Krok 5. Zrozum procedurę
Większość operacji skoliozy polega na przecięciu pleców, gdzie krzywizna jest najbardziej wyraźna, ale czasami w bardziej skomplikowanych przypadkach chirurg przechodzi przez klatkę piersiową i zajmuje się przednią (przednią) stroną skręconych kręgów. Przejście przez przód jest bardziej traumatyczne dla ciała i wiąże się z nieco większym ryzykiem, ale większość operacji skoliozy przechodzi przez tylną stronę, aby zająć się krzywiznami klatki piersiowej (w większości przypadków między łopatkami i poniżej). Blizny są nieuniknione, ale z czasem całkiem nieźle zanikają. Zwłaszcza jeśli utrzymujesz ranę nacięcia w czystości i regularnie stosujesz aloes i witaminę E, gdy rana jest całkowicie zagojona, a chirurg powiedział, że to jest w porządku.
- Nacięcia w celu naprawy pojedynczej krzywej skoliotycznej mają zwykle około 10 cali długości. Nie przejmuj się zbytnio blizną, ponieważ nie jest ona zbyt widoczna po około sześciu do ośmiu miesiącach.
- Chociaż zazwyczaj potrzeba co najmniej trzech miesięcy, aby kręgi dobrze się ze sobą zrosły, całkowite zrośnięcie zajmie dodatkowy rok lub dwa.
Część 2 z 2: Radzenie sobie z operacją skoliozy
Krok 1. Zaplanuj zabieg w dogodnym dla Ciebie terminie
Decyzja o poddaniu się operacji kręgosłupa z pewnością wywoła niepokój i prawdopodobnie trochę strachu, więc pomóż to złagodzić, wykonując ją w dogodnym czasie, który pozwala na prawidłowe wyleczenie i powrót do zdrowia. Większość chirurgów zgadza się, że skolioza rzadko wymaga pilnej operacji (nawet u nastolatków), więc zaplanuj operację na przerwę letnią, jeśli jeszcze jesteś w szkole. Jeśli jesteś dorosłym pracującym, rozważ zaoszczędzenie dni urlopu i zrobienie tego w chłodniejszych miesiącach, co sprawi, że regeneracja w domu będzie bardziej komfortowa, a aktywność, zanim będziesz naprawdę gotowa, będzie mniej kusząca.
- Chociaż pierwsze kilka dni wiąże się ze znacznym bólem, ból ten będzie leczony przez chirurga i jego zespół. Stopniowo zanika, tak że większość nastolatków może wrócić do szkoły w ciągu trzech do czterech tygodni po operacji.
- W przypadku osób dorosłych powrót do pracy jest trudny do oszacowania ze względu na wszystkie związane z nim czynniki – wiek, ogólny stan zdrowia, rodzaj wykonywanego zabiegu chirurgicznego i zawód.
Krok 2. Nie spiesz się z pobytem w szpitalu
Pobyt każdego pacjenta w szpitalu różni się w zależności od jego wieku, ogólnego stanu zdrowia i zabiegu chirurgicznego. Na ogół większość pobytów w szpitalu trwa cztery dni, ale może trwać do siedmiu dni. W zależności od chirurga można użyć cewnika zewnątrzoponowego, który może być wprowadzony do pleców, aby kontrolować ból przez pierwsze trzy dni, a następnie usunąć. Cewnik jest również umieszczany w pęcherzu na dwa do trzech dni, dzięki czemu nie musisz chodzić do łazienki i nie ryzykujesz upadku. Będziesz mieć fizjoterapeutę, który pomoże ci wstać z łóżka i poinstruuje cię, jak poruszać się i chodzić przez cały pobyt. Czwartego dnia powinieneś być w stanie wspiąć się po schodach. Jeśli potrzebujesz więcej czasu, aby osiągnąć fizyczne kamienie milowe, nie martw się, ponieważ wszyscy leczą się w różnym tempie.
- Przed wypisaniem zostanie wykonane prześwietlenie kręgosłupa, aby upewnić się, że nie ma problemów z implantami i/lub ustawieniem kręgosłupa.
- Bandaż zakrywający twoje nacięcie nie powinien być zakłócany do czasu wizyty kontrolnej u lekarza (około jednego do dwóch tygodni), więc będziesz musiał zachować ostrożność podczas kąpieli.
- Pamiętaj, że im bardziej nieruchomy kręgosłup jest utrzymywany, tym lepiej się zrośnie, więc wszelkie zginanie, unoszenie i/lub skręcanie są odradzane przez około trzy miesiące po operacji.
Krok 3. Odstawiaj leki przeciwbólowe
Kiedy przygotowujesz się do opuszczenia szpitala, twój lekarz prawdopodobnie da ci silne leki na receptę na ból – prawdopodobnie opiaty podobne do morfiny. Chociaż są one bardzo skuteczne w kontrolowaniu bólu, mogą uzależniać, jeśli są przyjmowane przez znacznie więcej niż kilka tygodni. W związku z tym będziesz zachęcany do przejścia na dostępny bez recepty paracetamol (Tylenol) tak szybko, jak to możliwe, gdy zadomowisz się w domu. W ciągu trzech do sześciu tygodni po operacji skoliozy wszelkiego rodzaju leki przeciwbólowe nie powinny być już potrzebne. Jeśli masz problem z odstawieniem leków przeciwbólowych, skonsultuj się z lekarzem w sprawie skutecznych metod.
- Uważaj, aby nie przyjmować żadnych leków na pusty żołądek, ponieważ mogą podrażniać wyściółkę żołądka i zwiększać ryzyko wrzodów żołądka.
- Nigdy nie należy przyjmować leków przeciwbólowych, takich jak paracetamol, w tym samym czasie, co NLPZ. Mieszanie różnych klas leków może wywołać gorsze skutki uboczne.
Krok 4. Bądź cierpliwy podczas regeneracji
Ogólnie rzecz biorąc, gdy jesteś w domu, nie powinieneś być bardzo aktywny (poza spacerami) przez około dwa tygodnie. To najważniejszy czas na uzdrowienie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. W tym czasie opatrunek nad nacięciem nie powinien być naruszony, dlatego przygotuj się na liczne kąpiele gąbkowe. Przez pierwsze 6 miesięcy zajęcia powinny być związane głównie z codziennym życiem – nie wolno podnosić ciężkich przedmiotów, biegać ani skakać. Po ośmiu do dziesięciu miesiącach, jeśli wszystko goi się normalnie, można zezwolić na lekkie czynności (zapytaj chirurga, co zalecił). W wieku 10-12 miesięcy bieganie, skakanie i sporty bezkontaktowe są zwykle dozwolone.
- Wszelkie czynności związane z kontaktem fizycznym lub wstrząsami, powszechne w sporcie, takim jak piłka nożna i hokej, są ograniczone do roku lub dłużej po operacji, więc przygotuj się na opuszczenie co najmniej pełnego sezonu sportowego, jeśli nie więcej.
- Po operacji usztywnienia kręgosłupa większość ludzi ma wystarczająco dużo ruchu kręgosłupa, aby wykonywać wszystkie czynności życia codziennego i większość sportów. Jednak większość chirurgów nie pozwoli pacjentom na powrót do sportów kontaktowych po operacji usztywnienia kręgosłupa.
Krok 5. Uzyskaj poradę, jeśli zajdzie taka potrzeba
Fizyczny uraz i ból po operacji skoliozy, a także stres emocjonalny spowodowany strachem to wiele do zniesienia, szczególnie w przypadku nastolatków, którzy mogą czuć, że ich życie jest zrujnowane. Jeśli cały stres jest zbyt duży do zniesienia, nie wahaj się skontaktować się z doradcą szkolnym lub poprosić lekarza o skierowanie do specjalisty zdrowia psychicznego. Oprócz pomocy w stresie, lęku i depresji, terapia poznawczo-behawioralna może również pomóc w bólu mięśniowo-szkieletowym. Obalanie mitów o skoliozie jest również bardzo pomocne w łagodzeniu stresu, ponieważ prawda jest taka, że zdecydowana większość potrzebujących operacji prowadzi zupełnie normalne życie.
- Kobiety z fuzją skoliozy (nawet w dolnych kręgosłupach) mogą nadal zajść w ciążę i normalnie rodzić.
- Operacja fuzji rzadko hamuje wzrost i ma minimalny wpływ na wzrost. W rzeczywistości prostowanie krzywych czasami dodaje 1/2 cala do wzrostu osoby.
- U ekstremalnie szczupłych pacjentów metalowe pręty/implanty mogą być czasem wyczuwalne, ale rzadko widywane, więc nie ma potrzeby być skrępowanym.
Porady
- Około dwóch tygodni przed zabiegiem rzuć palenie i zażywaj leki rozrzedzające krew (aspiryna, ibuprofen), ale rób to pod nadzorem lekarza.
- Możesz być poza szkołą przez kilka tygodni i nie uprawiać sportu znacznie dłużej, ale pozwól swoim przyjaciołom odwiedzać Cię, gdy jesteś w szpitalu i wracasz do zdrowia w domu. Będzie lepiej dla twojego stanu psychicznego.
