Dysleksja to trwająca całe życie neurologiczna, oparta na języku niepełnosprawność uczenia się (LD), która wpływa na wiele aspektów uczenia się akademickiego. Podstawową trudnością w dysleksji jest nieumiejętność rozpoznawania fonemów. Dzieci i dorośli z dysleksją są często błędnie rozumiani jako „leniwi” ze względu na ich niezdolność do uczenia się przy użyciu tradycyjnych metod nauczania. Znajomość objawów dysleksji i zrozumienie neurobiologicznych podstaw schorzenia pomoże we wsparciu osób z dysleksją.
Kroki
Metoda 1 z 3: Znajomość oznak dysleksji
Krok 1. Zauważ trudności w nauce rymowanych wzorców
U dzieci w wieku przedszkolnym pierwszą oznaką dysleksji, którą rodzic lub opiekun może zauważyć, jest to, że dziecko nie rozumie łatwo rymowanek. Na przykład „Jack i Jill/wyszli na górę…” to łatwa rymowanka, którą większość dzieci łatwo zapamiętać. Dziecko z dysleksją może nie uważać tego za łatwe i proste.
- Rymujące słowa, takie jak kot, nietoperz, szczur, mogą nie być zauważone przez przedszkolaka z dysleksją.
- Możesz zauważyć, że dziecko z dysleksją wykazuje niechęć lub trudności w grach rymowanych.
Krok 2. Obserwuj trudności z rozpoznawaniem liter
Dziecko z dysleksją może mieć trudności ze zrozumieniem, że b i d to różne litery. Uczeń przedszkolny lub wczesnoszkolny może nie rozpoznać liter własnego nazwiska.
- Dziecko może nie łączyć dźwięku litery z jej kształtem.
- Możesz zauważyć, że dziecko opiera się na obrazkach tekstu, a nie na słowach. Na przykład dziecko może powiedzieć „szczeniak” w odniesieniu do słowa pies, opierając się na obrazku, a nie na literach d-o-g.
Krok 3. Zauważ unikanie czytania na głos
Nawet jeśli dziecko nauczyło się czytać, trudności mogą utrzymywać się nawet w wieku nastoletnim. Podczas gdy większość uczniów może być w stanie „odgadnąć” lub „zgadnąć” wymowę nieznanego słowa, uczeń z dysleksją raczej nie będzie w stanie tego zrobić.
- Nauka języków obcych może być bardzo trudna dla ucznia z dysleksją i prawdopodobnie będzie unikał głośnego mówienia na tych kursach.
- Uczeń może mieć trudności z dostrzeżeniem lub usłyszeniem różnic między słowami.
Krok 4. Obserwuj trudności w płynnym mówieniu
Wiele osób z dysleksją często zatrzymuje się podczas mówienia. Możesz zauważyć, że mówią: „Um…”. lub wyglądając na zdenerwowane, gdy mówią na głos. Mogą wydawać się, że mają trudności z wyszukaniem odpowiedniego słowa lub używają bardziej ogólnej terminologii, takiej jak „rzeczy” lub „rzeczy” zamiast nazw własnych.
- Ich słownictwo mówione jest często znacznie mniejsze niż słownictwo do słuchania. Mogą zrozumieć znacznie więcej tego, co zostało powiedziane, niż są w stanie wyrazić.
- Pomimo przeciętnej lub ponadprzeciętnej inteligencji mogą mieć trudności z uczestnictwem w zajęciach.
Krok 5. Bądź świadomy wyzwań organizacyjnych
Osoba z dysleksją prawdopodobnie ma słabsze zdolności organizacyjne. Mogą się one objawiać trudnościami w porządkowaniu rzeczy po kolei. Ich pismo jest często niezręczne i trudne do rozszyfrowania.
- Mogą wydawać się, że źle zarządzają czasem lub mają trudności z organizowaniem się w związku z oczekiwanymi ramami czasowymi lub terminem. Ktoś, kto ma dysleksję, może mieć inne pojęcie czasu niż inni ludzie.
- Możesz zauważyć, że ktoś, kto ma dysleksję, często spóźnia się na spotkanie, a nawet całkowicie je opuszcza pomimo dobrych intencji.
Krok 6. Wiedz, że dysleksja oznacza trudności z czytaniem na oczekiwanym poziomie
Oznacza to, że umiejętność czytania nie jest oznaką inteligencji lub braku inteligencji u dziecka z dysleksją. Większość dzieci z dysleksją ma średnie lub ponadprzeciętne zdolności intelektualne. Pamiętaj tylko, że umiejętność czytania nie jest dokładnym odzwierciedleniem jego inteligencji.
- Możesz zacząć zauważać inne oznaki inteligencji często związane z dysleksją, takie jak kreatywność i doskonałe umiejętności abstrakcyjnego myślenia.
- Często możesz zacząć dostrzegać silne umiejętności rozwijające się w dziedzinach innych niż czytanie, takich jak komputery, sztuki wizualne, muzyka lub sport.
Krok 7. Zwróć uwagę na umiejętności radzenia sobie u nastolatków i dorosłych
Jeśli dana osoba ma niezidentyfikowaną dysleksję, prawdopodobnie opracowała wiele strategii radzenia sobie, aby zminimalizować problemy z czytaniem. Oto kilka przykładów:
- Ktoś, kto ma dysleksję, może być lepszy w znajdowaniu wskazówek na zdjęciach lub ilustracjach, aby zrozumieć treść.
- Osoba z dysleksją może być bardziej zdolna do uczenia się przez słuchanie prezentacji niż większość uczniów. Może nawet zapamiętać to, co ludzie mówią, żeby nie musieć tego zapisywać.
- Uczeń z dysleksją może bardziej niż większość zwracać uwagę na to, co mówią nauczyciele i koledzy z klasy.
Metoda 2 z 3: Poprawa codziennego życia
Krok 1. Użyj wizualnych przypomnień, aby pomóc w zarządzaniu czasem
Dziecko z dysleksją może mieć trudności z odczytywaniem zegarów lub używaniem typowych spisanych harmonogramów. Spróbuj użyć harmonogramów obrazkowych, aby pomóc dziecku zorientować się, co przyniesie dzień. Można je narysować ręcznie, pobrać i wydrukować ze źródeł internetowych lub znaleźć w aplikacji na smartfonie.
- Rozważ ustawienie alarmu w telefonie, aby zapewnić dodatkowe przypomnienia dotyczące zarządzania czasem.
- Ustal limit czasu, jaki uczeń powinien poświęcić na pracę domową, ponieważ uczeń z dysleksją może spędzać więcej czasu niż jego rówieśnicy na tym samym materiale.
Krok 2. Podziel zadania na mniejsze części
Ponieważ sekwencjonowanie jest trudne dla większości osób z dysleksją, możesz im pomóc, pokazując im mniejsze kroki, które składają się na większe zadanie. Używaj list kontrolnych lub list obrazkowych dla młodszych uczniów.
- Na przykład udostępnienie „listy kontrolnej prac domowych”, która zawiera nie tylko strony do przeczytania i arkusze do wypełnienia, ale także kroki takie jak „zdobądź długopis lub ołówek”, „wpisz swoje imię i nazwisko na górze strony” i „ po zakończeniu umieść pracę domową w folderze szkolnym."
- Jeśli pamięć wzrokowa ucznia jest słaba, kopiowanie na pamięć nie będzie skutecznym sposobem uczenia się. Zamiast tego zaoferuj uczniowi notatki lub materiały informacyjne, aby pomóc uczniowi poznać informacje.
Krok 3. Zapewnij foldery wspierające organizację
Teczki lub segregatory z kieszeniami ułatwiające uczniowi uporządkowanie materiałów. Użyj kodowania kolorami, które ułatwia rozdzielanie materiałów na różne tematy.
- Przechowuj długopisy i ołówki w opakowaniu w notesie, aby mieć do nich łatwy dostęp.
- Dobrym pomysłem może być sprawdzenie i upewnienie się, że uczeń z dysleksją ma poprawnie zapisaną pracę domową i umieszczaną co wieczór w tym samym miejscu w zeszycie.
- Rozważ dostarczenie listy kontrolnej prac domowych, aby pomóc w organizacji.
Krok 4. Pomóż osobie z dysleksją stworzyć modele wspierające naukę
Zautomatyzowane procesy, rodzaj zapamiętywania na pamięć, który pozwala na łatwy dostęp do znanych czynności, często stanowią większe wyzwanie dla osoby z dysleksją. Słaba pamięć jest jedną z cech charakterystycznych dysleksji. Lepszym sposobem uczenia się jest nauczenie osoby z dysleksją polegania na modelach, które mogą zapewnić ramy efektywnego uczenia się.
- Przykładem takiego schematu jest zasada „I przed E oprócz po C…”, która może pomóc osobie z dysleksją w ortografii.
- Inne wsparcie obejmują zapewnienie akronimów dostępu do systemów organizacyjnych. Na przykład SLUR może być nauczany jako sposób na zapamiętanie „Skarpetki, lewa (szuflada), Bielizna, prawa (szuflada)”.
Krok 5. Użyj czytnika elektronicznego (e-czytnika)
Badania sugerują, że osobom z dysleksją czytanie może być łatwiejsze podczas korzystania z e-czytnika niż z papieru drukowanego. E-czytniki ograniczają ilość tekstu pojawiającego się w jednej linii, co zapobiega wizualnemu zatłoczeniu strony.
- W szczególności osoby z dysleksją i mające problemy z uwagą wzrokową mogą odnieść korzyści z korzystania z e-czytników.
- Niektóre osoby z dysleksją również wolą używać pewnych czcionek w czytnikach e-booków.
Metoda 3 z 3: Wspieranie kogoś z dysleksją
Krok 1. Znajdź wspierającą społeczność
Niektóre z głównych wyzwań związanych z dysleksją nie wynikają z wyzwań związanych z nauką, ale raczej z nieporozumień rówieśników i nauczycieli. Dysleksja to po prostu inny sposób myślenia, ani lepszy, ani gorszy niż inne sposoby. Jeśli znajdziesz społeczności, które zaakceptują i uznają różnice związane z osobami z dysleksją, będziesz w stanie pomóc swojemu dziecku (i sobie) w osiągnięciu sukcesu.
- Niska samoocena, problemy z zachowaniem, lęk, agresja i trudności z przyjaciółmi są związane z niewspieranymi osobami cierpiącymi na dysleksję.
- Wsparcie emocjonalne dla osób z dysleksją jest bardzo ważne. Łatwo jest czuć się leniwym lub mniej inteligentnym niż inni ludzie w środowisku akademickim, które opiera się na umiejętnościach czytania.
Krok 2. Zachęcaj do udziału w terapii lub grupie wsparcia
Grupy wsparcia dla uczniów z zaburzeniami uczenia się, takimi jak dysleksja, mogą być dobrym miejscem na spotkanie z innymi osobami o podobnym stylu uczenia się. Terapia grupowa jest bardziej intensywna niż grupy wsparcia i zapewnia zindywidualizowane strategie w środowisku grupowym, które mogą pomóc w poruszaniu się w Twojej sytuacji życiowej.
- Poszukaj środowiska grupowego, które jest aktywne, dynamiczne i pozytywne.
- W warunkach terapii grupowej każda osoba powinna mieć swoje własne cele. Cele te powinny być osiągalne, mierzalne i istotne dla jego życia.
Krok 3. Przyjrzyj się terapii indywidualnej
Praca z terapeutą może pomóc osobom z dysleksją i ich rodzicom lepiej zidentyfikować, w jaki sposób dysleksja wpływa na daną osobę. Dobry terapeuta będzie znał najnowsze badania i metody leczenia dysleksji i będzie stosował techniki, które okazały się skuteczne. Program leczenia powinien kierować się własnymi zainteresowaniami i celami klienta.
- Terapeuta pomoże stworzyć cele dla postępów klienta, które są zarówno konkretne, jak i mierzalne.
- Na przykład, jeśli celem jest „poprawa umiejętności pisowni nowych słów”, nie można tego zmierzyć i nie jest to konkretne. Zamiast tego bardziej odpowiednim celem byłoby „zwiększenie zdolności uczestnika do literowania słów przy użyciu wzorca –rer z 60% do 80% dokładności w nieformalnej ocenie”.
Krok 4. Zrozum, jak to jest być osobą z dysleksją
Jeśli nie masz dysleksji, możesz zapewnić lepsze wsparcie komuś, kto ma dysleksję, dowiadując się więcej o dysleksji. To nie jest tak proste, jak czytanie słów od tyłu (to archaiczny pomysł, który kiedyś ludzie mieli). Jeśli masz dysleksję, prawdopodobnie będziesz mieć problemy z czytaniem słów, nawet jeśli czytałeś je już wiele razy.
- Bardziej prawdopodobne jest, że czytasz powoli, a czytanie wymaga dużo wysiłku. Po przeczytaniu prawdopodobnie poczujesz się bardzo zmęczony.
- Osobom z dysleksją łatwo jest pomylić litery w słowie, na przykład czytając „własny” jako „wygrany” lub „lewy” jako „filc”.
Krok 5. Porozmawiaj ze szkolnym zespołem edukacyjnym na temat zakwaterowania
Uczeń z dysleksją może potrzebować więcej czasu na wykonanie zadań lub testów. Może potrzebować kogoś innego do robienia dla niej notatek lub nagrywania wykładów lub informacji mówionych na zajęciach. Możesz mieć dostęp do materiałów kursu za pośrednictwem audiobooka, a nie drukowanego podręcznika.
- Dla niektórych przedmiotów dostępne jest oprogramowanie komputerowe, które „czyta” podręcznik na głos.
- Korzystanie z oprogramowania do sprawdzania pisowni może być dozwolone w celu wsparcia ucznia z dysleksją.
Krok 6. Zwróć uwagę na mocne strony związane z dysleksją
Osoby z dysleksją nie mają niskiej inteligencji, a większość osób z dysleksją ma średnie lub ponadprzeciętne IQ. Osoby z dysleksją mogą być „zorientowane na ludzi” i mieć silne umiejętności interpersonalne. Prowadzone są również badania sprawdzające, czy osoby z dysleksją mogą mieć silniejsze niż przeciętne umiejętności w nauce. Osoby z dysleksją posiadają również inne umiejętności związane z przetwarzaniem informacji, takie jak:
- Umiejętność skupienia się na „pełnym obrazie”, a nie na szczegółach. W rezultacie mogą być sprawnymi rozwiązywaczami problemów i bardziej kreatywnymi myślicielami niż osoby, które nie mają dysleksji.
- Możliwość łatwej wizualizacji trójwymiarowych informacji i reorganizacji istniejących projektów w nowe, kreatywne sposoby bycia.
- Posiadanie dobrych umiejętności wizualno-przestrzennych i silnych umiejętności rozpoznawania wzorców.
Krok 7. Dowiedz się o ludziach sukcesu, którzy mają dysleksję
Osoby z dysleksją zostają lekarzami, muzykami, artystami, architektami, naukowcami, nauczycielami, ekonomistami i wieloma innymi zawodowymi zawodami. Dzieci i nastolatki z dysleksją mogą odnieść korzyści z posiadania kogoś, kto odnosi sukcesy, a także dysleksji jako wzoru do naśladowania. Wzór do naśladowania może być przydatny w budowaniu poczucia własnej wartości u dzieci i nastolatków z dysleksją.
