Choroba Leśniowskiego-Crohna, rodzaj nieswoistego zapalenia jelit (IBD), to stan, w którym wyściółka przewodu pokarmowego ulega zapaleniu, powodując ciężką biegunkę i ból brzucha. Zapalenie często rozprzestrzenia się w głąb warstw zaatakowanej tkanki. Podobnie jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego, inna powszechna IBD, choroba Leśniowskiego-Crohna może być zarówno bolesna, jak i wyniszczająca, a czasami może prowadzić do powikłań zagrażających życiu. Chociaż nie ma znanego lekarstwa na chorobę Leśniowskiego-Crohna, terapie mogą znacznie zmniejszyć oznaki i objawy choroby Leśniowskiego-Crohna, a nawet spowodować długotrwałą remisję. Dzięki tym terapiom wiele osób dotkniętych chorobą Leśniowskiego-Crohna jest w stanie normalnie funkcjonować w codziennym życiu.
Kroki
Część 1 z 2: Rozpoznawanie objawów i potwierdzanie diagnozy
Krok 1. Poznaj oznaki i objawy choroby Leśniowskiego-Crohna
Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna są podobne do objawów innych zaburzeń jelitowych, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego i zespół jelita drażliwego. Objawy mogą pojawiać się i znikać i mogą różnić się od łagodnych do ciężkich. Będą się różnić w zależności od osoby, w zależności od tego, która część przewodu pokarmowego jest zainfekowana. Niektóre z najczęstszych objawów to:
-
Biegunka:
Zapalenie występujące w chorobie Leśniowskiego-Crohna powoduje, że komórki w dotkniętych obszarach jelita wydzielają duże ilości wody i soli. Ponieważ okrężnica nie może całkowicie wchłonąć nadmiaru płynu, rozwija się biegunka.
-
Ból i skurcze brzucha:
Zapalenie i owrzodzenie może powodować puchnięcie ścian części jelita i ostatecznie pogrubienie tkanką bliznowatą. Wpływa to na normalny ruch treści przewodu pokarmowego przez przewód pokarmowy i może prowadzić do bólu i skurczów.
-
Krew w stolcu:
Pokarm przemieszczający się przez przewód pokarmowy może powodować krwawienie tkanki w stanie zapalnym lub jelito może również krwawić samoistnie.
-
Wrzody:
Choroba Leśniowskiego-Crohna zaczyna się od małych, rozproszonych ran na powierzchni jelita. W końcu te rany mogą stać się dużymi wrzodami, które wnikają głęboko w ściany jelit, a czasem nawet przez nie.
-
Zmniejszony apetyt i utrata wagi:
Ból i skurcze brzucha oraz reakcja zapalna w ścianie jelita mogą wpływać zarówno na apetyt, jak i zdolność trawienia i wchłaniania pokarmu.
-
Przetoka lub ropień:
Zapalenie z powodu choroby Leśniowskiego-Crohna może przechodzić przez ścianę jelita do sąsiednich narządów, takich jak pęcherz lub pochwa, tworząc nieprawidłowe połączenie zwane przetoką. Może to również prowadzić do ropnia; obrzęk, wypełniony ropą ból.
Krok 2. Rozpoznaj mniej powszechne objawy choroby Leśniowskiego-Crohna
Oprócz wyżej wymienionych objawów, osoby z chorobą Leśniowskiego-Crohna mogą doświadczać innych, mniej powszechnych skutków ubocznych, takich jak bóle stawów, zaparcia i obrzęk dziąseł.
- Osoby z ciężką chorobą Leśniowskiego-Crohna mogą odczuwać gorączkę i zmęczenie, a także problemy występujące poza przewodem pokarmowym, w tym zapalenie stawów, zapalenie oczu, choroby skóry i zapalenie wątroby lub dróg żółciowych.
- Dzieci z chorobą Leśniowskiego-Crohna mogą mieć opóźniony wzrost lub rozwój seksualny.
Krok 3. Wiedz, kiedy szukać porady medycznej
Natychmiast skontaktuj się z lekarzem, jeśli wystąpi którykolwiek z następujących objawów:
- Czujesz się słabo lub masz szybki i słaby puls.
- Silny ból brzucha.
- Niewyjaśniona gorączka lub dreszcze trwające dłużej niż dzień lub dwa.
- Powtarzające się wymioty.
- Krew w twoim stolcu.
- Trwające napady biegunki, które nie reagują na leki dostępne bez recepty (OTC).
Krok 4. Przeprowadź testy, aby potwierdzić diagnozę
Jeśli Twój lekarz podejrzewa, że możesz mieć chorobę Leśniowskiego-Crohna, może skierować Cię do gastroenterologa (specjalisty układu pokarmowego) w celu wykonania różnych badań diagnostycznych. Mogą to być:
-
Badania krwi:
Lekarz może zalecić wykonanie badań krwi w celu sprawdzenia anemii, która jest częstym działaniem niepożądanym choroby Leśniowskiego-Crohna (z powodu utraty krwi).
-
Kolonoskopia:
Ten test pozwala lekarzowi zobaczyć całą okrężnicę za pomocą cienkiej, elastycznej, oświetlonej rurki z dołączoną kamerą. Dzięki kamerze lekarz będzie w stanie zidentyfikować wszelkie stany zapalne, krwawienia lub owrzodzenia na ścianie okrężnicy.
-
Elastyczna sigmoidoskopia:
W tej procedurze lekarz używa cienkiej, elastycznej, oświetlonej rurki do zbadania esicy, czyli ostatnich 2 stóp (0,6 m) okrężnicy.
-
Lewatywa barowa:
Ten test diagnostyczny pozwala lekarzowi ocenić jelito grube za pomocą prześwietlenia. Przed badaniem w jelicie za pomocą lewatywy wprowadzany jest bar, barwnik kontrastowy.
-
RTG jelita cienkiego:
Ten test wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie do zbadania części jelita cienkiego, której nie można zobaczyć w kolonoskopii.
-
Tomografia komputerowa (CT):
Czasami możesz potrzebować tomografii komputerowej, która jest specjalną techniką rentgenowską, która zapewnia więcej szczegółów niż standardowe zdjęcie rentgenowskie. Ten test dotyczy całego jelita, a także tkanek poza jelitem, których nie można zobaczyć w innych testach.
-
Endoskopia kapsułkowa:
Jeśli masz oznaki i objawy sugerujące chorobę Leśniowskiego-Crohna, ale zwykłe testy diagnostyczne są negatywne, lekarz może wykonać endoskopię kapsułkową.
Część 2 z 2: Zrozumienie opcji leczenia
Krok 1. Zapytaj swojego lekarza o terapie lekowe
Do kontrolowania objawów choroby Leśniowskiego-Crohna stosuje się wiele różnych leków. Rodzaj leku, który będzie dla Ciebie skuteczny, będzie zależał od specyfiki Twojej choroby Leśniowskiego-Crohna i nasilenia objawów. Niektóre powszechnie stosowane terapie lekowe obejmują:
-
Leki przeciwzapalne:
Leki te są często pierwszym krokiem w leczeniu nieswoistego zapalenia jelit. Należą do nich sulfasalazyna (Azulfidyna), która jest przydatna głównie w chorobie okrężnicy, mesalamina (Asacol, Rowasa), która może pomóc w zapobieganiu nawrotom choroby Leśniowskiego-Crohna po operacji oraz kortykosteroidy.
-
Supresory układu immunologicznego:
Leki te również zmniejszają stan zapalny, ale celują w układ odpornościowy, a nie leczą samo zapalenie. Należą do nich azatiopryna (Imuran) i merkaptopuryna (Purinethol), infliksymab (Remicade), adalimumab (Humira), certolizumab pegol (Cimzia), metotreksat (Rheumatrex), cyklosporyna (Neoral, Sandimmune) i natalizumab (Tysabri).
-
Antybiotyki:
Mogą leczyć przetoki i ropnie u osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna. Należą do nich metronidazol (Flagyl) i cyprofloksacyna (Cipro).
-
Środki przeciwbiegunkowe:
Pacjenci z chorobą Crohna, którzy cierpią na przewlekłą biegunkę, zwykle dobrze reagują na środki przeciwbiegunkowe, takie jak loperamid. Loperamid – który jest sprzedawany na rynku jako Imodium – można kupić bez recepty.
-
Sekwestranty kwasów żółciowych:
Pacjenci z terminalną chorobą jelita krętego lub po wcześniejszej resekcji jelita krętego (końcowa część jelita cienkiego) mogą nie wchłaniać kwasów żółciowych normalnie, co może prowadzić do wydzielniczej biegunki w okrężnicy. Pacjenci ci mogą odnieść korzyści z sekwestrantów kwasów żółciowych, takich jak cholestyramina lub kolestypol.
-
Inne leki:
Niektóre inne leki, które mogą złagodzić objawy choroby Leśniowskiego-Crohna, obejmują sterydy, supresory układu odpornościowego, suplementy błonnika, środki przeczyszczające, przeciwbólowe, suplementy żelaza, zastrzyki witaminy B12 oraz suplementy wapnia i witaminy D.
Krok 2. Postępuj zgodnie z zaleceniami lekarza dotyczącymi diety i odżywiania
Nie ma mocnych dowodów na to, że to, co jesz, powoduje chorobę zapalną jelit. Ale niektóre pokarmy i napoje mogą zaostrzyć chorobę (zwłaszcza podczas zaostrzenia), podczas gdy inne mogą pomóc złagodzić objawy i zapobiec przyszłym zaostrzeniom.
- Uważa się, że suplementacja błonnikiem jest korzystna dla pacjentów z chorobą okrężnicy. Wynika to z faktu, że błonnik pokarmowy może zostać przekształcony w krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które pomagają okrężnicy leczyć się.
- Staraj się unikać produktów mlecznych, ponieważ większość pacjentów z chorobą Leśniowskiego-Crohna (szczególnie jelita cienkiego) nie toleruje laktozy. Możesz stosować suplementy wapnia, aby uzupełnić wszelkie niedobory i zmniejszyć ryzyko osteoporozy.
- Unikaj pokarmów, które powodują gazy i wzdęcia, takich jak fasola i zielone warzywa liściaste. Powinieneś również ograniczyć spożycie tłustych, tłustych lub smażonych potraw, które mogą zakłócać zdrowe trawienie. Ponadto powinieneś starać się jeść mniejsze ilości w ciągu dnia, aby zminimalizować wzdęcia i uniknąć nadmiernego obciążania układu pokarmowego.
- W pewnych okolicznościach lekarz może zalecić specjalną dietę podawaną przez zgłębnik (dojelitowo) lub składniki odżywcze wstrzykiwane do żyły (pozajelitowo) w celu leczenia choroby Leśniowskiego-Crohna. Jest to tymczasowy sposób odżywiania, zwykle osobom, których jelita potrzebują odpoczynku po operacji lub których jelita same nie wchłaniają składników odżywczych.
- Należy pamiętać, że każdy pacjent z chorobą Crohna jest inny i może mieć swoje unikalne nietolerancje pokarmowe. Dobrym sposobem na zidentyfikowanie takich nietolerancji jest prowadzenie dziennika żywieniowego, w którym notujesz wszystko, co jesz. Może to pomóc w identyfikacji produktów spożywczych, które nasilają objawy. Gdy już wiesz, jakie pokarmy powodują objawy, możesz postarać się ich uniknąć.
Krok 3. Wprowadź szereg zmian w stylu życia
Chociaż choroby Leśniowskiego-Crohna nie można wyleczyć, można zminimalizować objawy i żyć normalnym, pełnym życiem, stosując się do zalecanych przez lekarza metod leczenia i dokonując kilku wyborów dotyczących zdrowego stylu życia. Obejmują one:
-
Redukować stres:
Chociaż stres nie powoduje choroby Leśniowskiego-Crohna, może znacznie pogorszyć objawy i wywołać zaostrzenia. Chociaż nie zawsze można uniknąć stresu, możesz nauczyć się, jak sobie z nim radzić.
-
Rzuć palenie:
Jeśli palisz, istnieje większe prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Leśniowskiego-Crohna. Ponadto palenie pogarsza objawy choroby Leśniowskiego-Crohna i zwiększa prawdopodobieństwo powikłań i interwencji chirurgicznej.
-
Ćwicz więcej:
Regularne ćwiczenia pomogą Ci utrzymać zdrową wagę i zmniejszyć stres – dwie rzeczy, które mogą mieć ogromne znaczenie w kontrolowaniu choroby. Postaraj się znaleźć formę ćwiczeń, którą lubisz robić – czy to lekcje tańca, wspinaczka skałkowa, czy wyścigi smoczych łodzi.
-
Unikaj picia alkoholu:
Objawy choroby Leśniowskiego-Crohna mogą ulec pogorszeniu w wyniku picia alkoholu. Dlatego zaleca się pić tylko z umiarem lub całkowicie zrezygnować z alkoholu.
Krok 4. Zbadaj zabiegi chirurgiczne
Jeśli zmiany diety i stylu życia, terapia lekowa lub inne metody leczenia nie złagodzą objawów, lekarz może zalecić operację usunięcia uszkodzonej części przewodu pokarmowego lub zamknięcia przetok lub usunięcia blizny. Trzy główne rodzaje operacji, które przechodzą pacjenci z chorobą Crohna, są następujące:
-
Proktokolektomia:
Ta procedura polega na usunięciu odbytnicy i całości lub części okrężnicy. Wykonywany jest z pacjentem w znieczuleniu ogólnym przez wyspecjalizowanego chirurga. Czas rekonwalescencji wynosi zwykle od 4 do 6 tygodni.
-
ileostomia:
Ileostomia to druga procedura, która jest wykonywana oprócz proktokolektomii. Polega na przyczepieniu jelita krętego (końcowej części jelita cienkiego) do otworu w jamie brzusznej (tzw. stomia). Do stomii przymocowany jest mały worek (zwany woreczkiem stomijnym) w celu zebrania stolca. Po zabiegu pacjentowi zostanie pokazane, jak opróżnić i wyczyścić worek, aby mógł dalej żyć zdrowym, normalnym życiem.
-
Operacja resekcji jelit:
Ten rodzaj operacji polega na usunięciu tylko chorego odcinka jelita. Po usunięciu dwa zdrowe końce są przyczepione, umożliwiając jelitom powrót do normalnego funkcjonowania. Powrót do zdrowia trwa zwykle od 3 do 4 tygodni.
- NIH szacuje, że około dwie trzecie osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna będzie wymagało operacji w pewnym momencie swojego życia, kiedy nie zareagują na inne terapie. Niestety choroba często powraca po operacji, więc mogą być wymagane dalsze zabiegi. Jeśli choroba Leśniowskiego-Crohna objawia się uporczywymi przetokami (przetokowa choroba Leśniowskiego-Crohna), wtedy ajurwedyjska technika parachirurgiczna znana jako „terapia Kshar Sutra” jest bardzo skuteczna wraz z lekami ajurwedyjskimi (ziołowymi).
Krok 5. Wypróbuj zioła, które mogą być przydatne w chorobie Leśniowskiego-Crohna:
Zioła takie jak Glycyrrhiza glabra, Asparagus racemosus itp. mogą być korzystne w chorobie Leśniowskiego-Crohna.
- Badania nad Glycyrrhiza glabra (lukrecja) sugerują, że zioło to może normalizować środowisko w jelitach poprzez zmniejszanie stanu zapalnego i wspomaganie gojenia wrzodów.
- Badania nad Asparagus racemosus sugerują, że zioło to może łagodzić wyściółkę błony śluzowej żołądka i wspomagać naprawę uszkodzonych i zestresowanych tkanek.
- Badania nad Valeriana Officinalis sugerują, że ten zaawansowany rezonans homeopatyczny może łagodzić objawy, takie jak ból brzucha, zaparcia, biegunka, mimowolne oddawanie stolca i nudności.
- Badania na Veratrum Album sugerują, że ten lek homeopatyczny Advanced Resonance może złagodzić luźne i wodniste stolce.
Porady
- Kształć się i łącz z organizacjami, aby zapewnić sobie dostęp do grup wsparcia.
- Ściśle skonsultuj się z lekarzem i regularnie sprawdzaj krew w celu wykrycia skutków ubocznych przyjmowanych leków.
- Jesteś bardziej zagrożony, jeśli masz bliskiego krewnego, takiego jak rodzic, rodzeństwo lub dziecko, z chorobą.
- Alkohol ma również intensywny wpływ na chorobę Leśniowskiego-Crohna. Zaleca się, nawet w codziennym stylu życia, pić z umiarem lub wcale, aby złagodzić objawy choroby Leśniowskiego-Crohna.
- Jeśli palisz, istnieje większe prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Leśniowskiego-Crohna.
- Zażywaj tylko leki przepisane przez lekarza lub gastroenterologa.
- Choroba Leśniowskiego-Crohna może uderzyć w każdym wieku, ale prawdopodobnie rozwinie się ona w młodym wieku.
- Chociaż biali mają najwyższe ryzyko zachorowania, może dotyczyć każdej grupy etnicznej.
- Jeśli mieszkasz na obszarze miejskim lub w kraju uprzemysłowionym, istnieje większe prawdopodobieństwo zachorowania na chorobę Leśniowskiego-Crohna.
- Konsekwentne ćwiczenia w twoim schemacie pomagają również w utrzymaniu zdrowej diety, która przyczynia się do pozostania bez stresu.
- Zrób codzienny dziennik żywności, który zawiera listę spożywanych pokarmów, co pomaga śledzić elementy, które nasilają objawy i próbować się od nich odstawić. (Każdy pacjent Crohna jest inny.)
Ostrzeżenia
- Porozmawiaj z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek środków przeczyszczających, ponieważ nawet te sprzedawane bez recepty mogą być zbyt trudne dla twojego systemu.
- Nie należy stosować niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak aspiryna, ibuprofen (Advil, Motrin, inne) lub sól sodowa naproksenu (Aleve). Mogą one pogorszyć twoje objawy.
- Stosuj leki przeciwbiegunkowe z dużą ostrożnością i tylko po konsultacji z lekarzem, ponieważ zwiększają ryzyko toksycznego rozdęcia okrężnicy, zagrażającego życiu zapalenia jelita grubego.
