Jeśli Ty lub ktoś pod Twoją opieką doznał urazowego uszkodzenia mózgu (TBI), ważne jest, aby zrozumieć uraz i jakie kroki należy podjąć, aby zapewnić optymalny powrót do zdrowia. Wychodzenie z TBI może być kłopotliwe i trudne dla pacjenta, ale także dla jego bliskich. Przewidywanie czasu trwania i zakresu powrotu do zdrowia jest trudne, ale istnieją konkretne kroki, które możesz podjąć, aby proces był jak najbardziej płynny i udany. Powrót do zdrowia może obejmować pracę z wieloma terapeutami i dokonywanie długoterminowych zmian stylu życia, w zależności od stopnia urazu.
Kroki
Część 1 z 3: Zarządzanie początkowym odzyskiwaniem z TBI
Krok 1. Natychmiast udaj się do lekarza
Każdy TBI jest inny. Jeśli podejrzewasz, że ty lub bliska osoba doznała urazu mózgu, natychmiast udaj się do lekarza. Potencjalne uszkodzenie mózgu wymaga nie tylko natychmiastowej pomocy lekarskiej, ale może również wystąpić wiele innych urazów, pod kątem których dana osoba powinna zostać zbadana. Jeśli istnieje powód do niepokoju lekarza, jak w przypadku wstrząśnienia mózgu, lub jeśli uraz jest ciężki (prowadzący na przykład do śpiączki), pacjent prawdopodobnie zostanie przyjęty do szpitala. Niektóre TBI będą skutkować operacją, ale większość powrotu do zdrowia ma miejsce w terapiach rehabilitacyjnych.
- TBI może prowadzić do wtórnych powikłań, które mogą zagrażać życiu, takich jak zapalenie płuc. Zawsze udaj się do lekarza, aby upewnić się, że nie ma niebezpieczeństwa lub tego.
- Niektóre TBI będą skutkować operacją, ale większość powrotu do zdrowia ma miejsce w terapiach rehabilitacyjnych.
- Pacjent może zostać zwolniony ze szpitala tego samego dnia, jeśli TBI jest bardzo małe; jednak pacjenci w śpiączce lub stanach wegetatywnych mogą przebywać w placówce medycznej bezterminowo.
Krok 2. Określ rodzaj TBI
Istnieją różne rodzaje urazowych uszkodzeń mózgu i różne stopnie nasilenia, od łagodnego do ciężkiego. Lekarz będzie mógł określić rodzaj urazu, którego doświadczyłeś Ty lub Twoja ukochana osoba i współpracować z zespołem, aby ułatwić rehabilitację i powrót do zdrowia. Pamiętaj też, że dana osoba może doświadczyć kilku różnych rodzajów urazów w wielu obszarach mózgu. TBI obejmują:
- Wstrząśnienie mózgu – najczęstszy rodzaj urazu mózgu, wstrząśnienie mózgu może, ale nie musi skutkować utratą przytomności, i może być spowodowane wieloma czynnikami, od uderzenia w głowę do urazu kręgosłupa szyjnego. Osoba z wstrząsem mózgu może czuć się oszołomiona i może mieć tymczasowe lub trwałe uszkodzenie. W niektórych przypadkach wstrząśnienie mózgu może spowodować zakrzep krwi, co może być śmiertelne.
- Stłuczenie - zwykle w wyniku bezpośredniego uderzenia w głowę, stłuczenie jest siniakiem lub krwawieniem mózgu.
- Coup-contrecoup - Jest to kontuzja w miejscu uderzenia w głowę, a także w kontuzji po przeciwnej stronie mózgu. Dzieje się tak, gdy uderzenie jest wystarczająco silne, aby spowodować uderzenie mózgu w przeciwną stronę czaszki.
- Rozproszony akson - Obejmuje to zespół dziecka potrząsanego i urazy spowodowane silną siłą obrotową, jak wypadek samochodowy. Drżenie powoduje rozdarcie mózgu, co może powodować uwalnianie przez mózg substancji chemicznych powodujących dalsze uszkodzenia. Może to prowadzić do tymczasowego lub trwałego uszkodzenia, śpiączki, a nawet śmierci.
- Penetracja - To wtedy siła, taka jak pocisk lub nóż, przebija czaszkę i mózg. To wprowadza obiekt do mózgu, a także włosy, skórę, kości i prawdopodobnie inne zanieczyszczenia do mózgu.
Krok 3. Dowiedz się, czego się spodziewać podczas początkowego leczenia
Leczenie będzie zależeć od rodzaju i ciężkości TBI, ale zwykle leczenie doraźne koncentruje się na zminimalizowaniu wszelkich wtórnych obrażeń i ustabilizowaniu pacjenta. Można to zrobić za pomocą urządzeń służących do kontrolowania obrzęku i ciśnienia, takich jak wentylacja mechaniczna. Leki mogą być stosowane do uspokojenia pacjenta, kontrolowania napadów, a czasami do wywołania śpiączki.
Krok 4. Poznaj zespół rehabilitacyjny
Urazy mózgu są skomplikowane, a powrót do zdrowia prawie zawsze jest wieloaspektowy. Niezależnie od tego, czy uraz był zwykłym wstrząsem mózgu, czy znacznie poważniejszym urazem, pacjent prawdopodobnie będzie miał zespół specjalistów współpracujących, aby zapewnić sprawny powrót do zdrowia. Uzyskaj nazwiska i numery telefonów każdego członka zespołu, a także lokalizację ich indywidualnych biur, jeśli je posiadają. Ci specjaliści mogą obejmować:
- Fizjoterapeuta, lekarz specjalizujący się w rehabilitacji
- Neuropsycholog, który śledzi zmiany w zachowaniu pacjenta
- Pielęgniarka rehabilitacyjna, która sprawuje opiekę nad pacjentem
- Fizjoterapeuta, który pomaga pacjentowi odzyskać zdolności fizyczne, takie jak równowaga i postawa
- Terapeuta zajęciowy, który pomaga ocenić zdolność pacjenta do wykonywania codziennych funkcji, takich jak budżetowanie i gotowanie
Krok 5. Zachowaj spokój
Pacjenci leczeni z powodu TBI często stają się niespokojni i niezauważeni. Jeśli jesteś członkiem rodziny lub opiekunem, przygotuj się na to. Pamiętaj, aby być cierpliwym w stosunku do tej osoby i mówić powoli, gdy się do niej zwracasz.
- Dotyk może czasami działać kojąco, ale może też być bardzo irytujący dla osoby powracającej do zdrowia po TBI. Użyj reakcji pacjenta na dotyk jako przewodnika.
- Jeśli odpowiedź pacjenta jest dla ciebie dezorientująca lub denerwująca, porozmawiaj z lekarzem na osobności, aby uzyskać informacje na temat tego, co może się w tej chwili dzieje z pacjentem.
Krok 6. Nie spiesz się, gdy jesteś zły
Jest to ważne zarówno dla pacjenta, jak i jego bliskich. Ktoś, kto wraca do zdrowia po TBI, może przez większość czasu być zdezorientowany i radzić sobie z wieloma zmianami i emocjami, z którymi trudno sobie poradzić. Jeśli wpada w złość lub jest zirytowany, lub gdy ukochana osoba jest sfrustrowana podczas opieki nad nim, należy delikatnie dać pacjentowi trochę czasu na uspokojenie się.
Wyjaśnij pacjentowi, że ma trochę czasu i miejsca dla siebie. Spróbuj zakomunikować, że nie jest karany lub że jego ukochana osoba nie jest na niego zła
Krok 7. Opracuj długoterminowe plany z pracownikiem socjalnym zajmującym się traumą
Pracownik socjalny zajmujący się traumą pomoże rodzinie opracować plan obsługi długoterminowego powrotu do zdrowia. Może pomóc rodzinie ustalić, jaka opieka będzie potrzebna pacjentowi i kto będzie za nią odpowiedzialny.
- Pracownik socjalny zajmujący się urazami może pomóc rodzinie zrozumieć i zaplanować finansowy aspekt radzenia sobie z powrotem pacjenta do zdrowia.
- Pracownik socjalny ds. urazów pomoże również rodzinie w planowaniu wypisu pacjenta z placówek medycznych i rehabilitacyjnych.
Część 2 z 3: Zarządzanie pierwszymi sześcioma miesiącami po TBI
Krok 1. Przejście z placówki medycznej
W zależności od ciężkości TBI, może to nastąpić dzień lub dwa po urazie lub tygodnie lub miesiące później. Pacjenci mogą zostać odesłani bezpośrednio do domu ze szpitala lub najpierw przejść do ośrodka rehabilitacyjnego.
- Lekarze i zespół rehabilitacyjny określą, kiedy pacjent jest gotowy do przejścia, na podstawie jego stanu zdrowia i postępów.
- Bądź cierpliwy. Spędzanie dużej ilości czasu w szpitalu może być trudne, ale ważne jest, aby pacjent pozostawał pod opieką lekarską i nadzorem, dopóki nie będzie mógł bezpiecznie wrócić do domu.
Krok 2. Zaakceptuj niespójny postęp
Powrót do zdrowia po TBI jest najszybszy i najbardziej widoczny w ciągu pierwszych sześciu do dziewięciu miesięcy po urazie. Po tym postęp może znacznie spowolnić, stać się mniej widoczny, a nawet stagnować. Może to być ekscytujące i zachęcające, gdy pacjent wykazuje oznaki postępu, ale nie zdziw się, jeśli czasami się cofnie.
- Czasami rzeczy, które wydają się oznakami postępu, mogą być po prostu przywrami, takimi jak mimowolne skurcze mięśni.
- Pacjent może bardzo ciężko pracować, aby odzyskać zdolności motoryczne lub mowę. Może mieć energię, aby zrobić coś raz lub dwa razy, ale potem wydaje się, że cofa się, gdy staje się zmęczony wysiłkiem, którego to wymaga.
- Bądź zachęcający i cierpliwy. Pacjent prawdopodobnie będzie sfrustrowany tempem powrotu do zdrowia. Bliscy powinni być delikatni i dać mu do zrozumienia, że ma się dobrze i że tempo jego powrotu do zdrowia jest naturalne. Jeśli to możliwe, pacjent powinien starać się być cierpliwy także dla siebie i zaakceptować, że droga do wyzdrowienia może być powolna.
Krok 3. Ćwicz dobre nawyki dotyczące snu
TBI może radykalnie zmienić naturalny cykl snu danej osoby. Ktoś, kto zawsze miał ciężki sen, może nagle mieć bardzo lekki sen. Wielu pacjentów z TBI budzi się w środku nocy lub doświadcza innych problemów ze snem.
- Ćwicz chodzenie do łóżka o tej samej porze każdej nocy w ciemnym, cichym pokoju. Może to ułatwić zasypianie.
- Tabletek nasennych należy generalnie unikać podczas rekonwalescencji po TBI; jednak lekarz pacjenta może przepisać łagodne leki przeciwdepresyjne lub inne leki, które pomogą złagodzić poważne problemy ze snem.
Krok 4. Dołącz do grupy wsparcia
Dla bliskich opiekujących się kimś w długim okresie rekonwalescencji grupa wsparcia może być znaczącym źródłem pocieszenia. Bycie jedynym lub głównym opiekunem może być wyczerpujące i bardzo stresujące. Podobnie powrót do zdrowia po urazie mózgu i życie z nim może być frustrujące i trudne do opisania dla tych, którzy go nie doświadczyli. Poszukaj lokalnej lub internetowej grupy wsparcia, aby połączyć się z innymi osobami na Twoim stanowisku.
- Istnieją specjalne grupy wsparcia dla opiekunów, członków rodziny i osób cierpiących na TBI.
- Twoje centrum rehabilitacyjne lub zespół prawdopodobnie połączą Cię z grupą, jeśli masz problem ze znalezieniem jej.
Krok 5. Przeprowadź terapię mowy na anomię
W zależności od ciężkości urazu pacjent może mieć problemy z ułożeniem słów lub przypomnieniem sobie słów właściwych dla danej sytuacji. Może to być jedna z najbardziej frustrujących części procesu zdrowienia pacjenta, ponieważ ogranicza jej zdolność do komunikowania swoich potrzeb i doświadczeń.
- Upewnij się, że logopeda jest w zespole rehabilitacyjnym, jeśli mowa stała się dla pacjenta problemem.
- Terapia logopedyczna może być bardzo wyczerpująca, nawet jeśli nie jest fizycznie męcząca. Nigdy nie zmuszaj pacjenta, aby ćwiczył ponad jego możliwości. Może to ją zirytować lub zniechęcić.
Krok 6. Przeprowadź terapię zajęciową
Terapia zajęciowa pomaga pacjentowi odzyskać umiejętności potrzebne do samodzielnego życia lub przynajmniej przy minimalnej opiece. Może obejmować takie rzeczy, jak gotowanie, zakupy i zajmowanie się innymi codziennymi zadaniami.
- W przypadku umiarkowanego lub ciężkiego uszkodzenia mózgu terapeuta zajęciowy prawdopodobnie będzie częścią zespołu rehabilitacyjnego.
- W zależności od ciężkości urazu i perspektyw wyzdrowienia pacjenta, może on nie być w stanie odzyskać pewnych zdolności. Na przykład może wymagać całodobowej opieki, ponieważ nie jest już w stanie się wyżywić, prowadzić lub korzystać z transportu publicznego, odebrać telefonu lub robić innych rzeczy, które pozwalają osobie żyć samodzielnie.
Część 3 z 3: Zarządzanie długotrwałym powrotem do zdrowia
Krok 1. Zachowaj realistyczne oczekiwania
To może być najtrudniejsza część odzyskiwania po TBI. Oczywiście zarówno pacjentka, jak i jej bliscy chcieliby całkowitego wyzdrowienia i to, aby nastąpiło to szybko; jednak po pierwszych dziewięciu miesiącach zdrowienia nadszedł czas, aby dostosować się do tego, jak prawdopodobnie będzie wyglądało życie od teraz.
- Jeśli pacjentka straciła znaczną część zdolności lub samodzielności, zarówno ona, jak i jej rodzina mogą odczuć to jako trudną stratę i doświadczyć siedmiu etapów żalu.
- Lekarze nadal nie są w stanie przewidzieć z całą pewnością, jak długo lub jaka będzie długość lub zakres powrotu do zdrowia pacjenta z TBI; jednak czynniki takie jak wiek, IQ, wyniki w nauce w szkole oraz lokalizacja i nasilenie urazu są często dobrymi wskaźnikami.
- Dzieci i nastolatki często mają większe szanse na długoterminowy powrót do zdrowia, ponieważ ich mózgi są bardziej elastyczne i odporne niż mózgi dorosłych.
Krok 2. Wdrożenie planów opieki długoterminowej
Gdy pacjent i jego rodzina zaakceptują stopień, w jakim pacjent prawdopodobnie wyzdrowieje, należy wprowadzić długoterminowe strategie. Może to oznaczać wprowadzenie pacjenta do rodziny, zatrudnienie opiekunów na pełen etat lub znalezienie dla pacjenta domu w placówce opiekuńczej. W przypadkach, gdy pacjent całkowicie lub prawie całkowicie wyzdrowiał, może po prostu potrzebować okazjonalnej pomocy, ale może nadal żyć samodzielnie.
- Koszt, położenie geograficzne i zdolność rodziny do poświęcenia czasu pacjentowi – wszystko to ma wpływ na to, jaka powinna być najbardziej realna strategia długoterminowa.
- Jeśli to możliwe, pozwól pacjentowi określić, jaki będzie jego plan długoterminowy. Zacznij od ustalenia, jakie są jego osobiste preferencje i spróbuj zobaczyć, jak to możliwe.
Krok 3. Wykorzystaj w pełni technologie wspomagające
Pacjent może skorzystać z technologii takich jak wózek inwalidzki czy specjalistyczna klawiatura. Te rzeczy mogą nie być absolutnie konieczne, ale mogą znacznie ułatwić życie pacjentowi. Na przykład mogła odzyskać zdolność chodzenia, ale zmęczenie, które powoduje, może nie być warte wysiłku.
Zapytaj zespół rehabilitacyjny, jakie technologie wspomagające mogą być odpowiednie do długotrwałego powrotu do zdrowia
Porady
- TBI może zmienić życie pacjenta i jego rodzin. Przygotuj się na długi, nieprzewidywalny powrót do zdrowia.
- Poświęć czas sam, kiedy tylko potrzebujesz. Niezależnie od tego, czy jesteś osobą, która doświadczyła TBI, czy opiekunem, możesz być sfrustrowany i zmęczony procesem zdrowienia. Zachowaj przestrzeń do oddychania i bądź sam, kiedy tylko jest to konieczne.
Ostrzeżenia
- Nawet w przypadku najmniejszych TBI należy natychmiast udać się do lekarza. Po drodze mogą pojawić się komplikacje lub problemy wewnętrzne, które nie są od razu widoczne.
- TBI często skutkuje wolniejszym czasem reakcji. Prowadzenie samochodu lub ciężkiego sprzętu zbyt wcześnie po TBI może spowodować poważne obrażenia lub śmierć.
