Krztusiec, zwany również medycznie krztuścem, jest wysoce zaraźliwą infekcją bakteryjną górnych dróg oddechowych, która powoduje niekontrolowane, gwałtowne napady kaszlu. Ciężki kaszel utrudnia oddychanie i często powoduje „krztusienie” przy próbie wdechu. Badanie na krztusiec obejmuje przede wszystkim pobranie i analizę próbki śluzu (wydzieliny z nosa lub wymazu z gardła) oraz pobranie krwi w celu sprawdzenia liczby białych krwinek (limfocytów).
Kroki
Część 1 z 2: Badanie na krztusiec
Krok 1. Umów się na wizytę u lekarza
Zanim opracowano szczepionkę przeciwko krztuścowi, krztusiec był głównie chorobą wieku dziecięcego. W dzisiejszych czasach krztusiec dotyka głównie niemowlęta, które nie zostały jeszcze zaszczepione, a także dorosłych (młodych i starszych), których odporność osłabła lub nie zostali zaszczepieni. Jeśli u Ciebie lub Twojego dziecka rozwinie się ciężki kaszel, który nie ustępuje po kilku dniach, skonsultuj się z lekarzem, aby go zdiagnozować i leczyć.
- Po złapaniu infekcji (przez bakterie Bordetella pertussis) objawy rozwijają się w ciągu 7-10 dni i są bardzo podobne do objawów przeziębienia: katar, przekrwienie, lekka gorączka, łagodny kaszel. Jest to pierwszy etap krztuśca, znany jako etap nieżytu.
- Po jednym lub dwóch tygodniach objawy ulegną pogorszeniu, jeśli masz krztusiec, ponieważ gęsty śluz gromadzi się w drogach oddechowych i wywołuje niekontrolowane napady kaszlu. To jest drugi etap, czyli etap napadowy.
- Twój lekarz zdiagnozuje twoją infekcję za pomocą określonych testów (patrz poniżej), ale wykluczy również stany, które powodują podobne objawy, takie jak zapalenie płuc i zapalenie oskrzeli.
- Trzeci etap krztuśca (lub etap zdrowienia) ma miejsce, gdy osoba stopniowo wraca do zdrowia, zwykle w ciągu dwóch do trzech tygodni. W ciągu kilku miesięcy po wyzdrowieniu z krztuśca nadal mogą wystąpić skurcze kaszlu i infekcje dróg oddechowych.
Krok 2. Wsłuchaj się w dźwięk swojego kaszlu/oddychania
Najbardziej charakterystycznym objawem krztuśca jest charakterystyczny piskliwy „okrzyk” wytwarzany przez wdychanie powietrza po skurczu kaszlu oraz, w mniejszym stopniu, siła kaszlu. Jednak niektórzy ludzie (około 50% dorosłych) nie mają charakterystycznego krztuśca, a czasami uporczywy kaszel jest jedynym objawem wskazującym na infekcję krztuścem. Posłuchaj swojego dziecka po skurczu kaszlu, aby uzyskać charakterystyczny dźwięk.
- Krztusiec może nie zostać zdiagnozowany przez lekarzy, ponieważ stał się dość rzadki i nigdy nie słyszeli ani nie mieli okazji usłyszeć charakterystycznego „pisku”.
- Inne objawy, które mogą towarzyszyć hackingowi i krztuścowi to: niebieskawa lub czerwona twarz od kaszlu i niemożność prawidłowego oddychania, skrajne zmęczenie, potencjalne wymioty.
- Niemowlęta mogą wcale nie kaszleć, jeśli ich drogi oddechowe są zamknięte z powodu nagromadzenia śluzu. Zamiast tego mogą mieć trudności z oddychaniem, a nawet zemdleć.
Krok 3. Pozwól swojemu lekarzowi pobrać próbkę nosa i/lub gardła
Aby uzyskać bardziej dokładny test, lekarz pobierze wymaz z obszaru, w którym spotykają się nos i gardło (tzw. nosogardło). Śluz na wymazówce jest następnie hodowany w kulturze i sprawdzany pod mikroskopem pod kątem obecności bakterii krztuśca Bordetella pertussis. Jest to najlepszy i najbardziej specyficzny sposób testowania i potwierdzania krztuśca.
- Koinfekcje często występują z krztuścem, więc lekarz (lub technik laboratoryjny) może znaleźć dowody na obecność innych bakterii lub wirusów w próbce śluzu.
- Istnieją różne szczepy Bordetella pertussis, a kultura laboratoryjna może określić, który z nich masz, co może pomóc w ustaleniu najlepszego antybiotyku do leczenia.
- Najlepszy czas na pobranie wymazu i posiew to pierwsze dwa tygodnie infekcji. Następnie zmniejsza się czułość testu hodowli i zwiększa się ryzyko wyników fałszywie ujemnych.
Krok 4. Wykonaj również test reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR)
Wymaz lub próbka śluzu z nosogardzieli jest również potrzebna do wykonania testu PCR, który wzmacnia lub wzmacnia materiał genetyczny bakterii, dzięki czemu można go łatwo wykryć i zidentyfikować. Jest to szybki test oparty na teście i ma doskonałą czułość do identyfikacji szczepu bakterii wywołującego infekcję. Wymaz ze śluzu użyty do hodowli kultury może być również użyty do wykonania testu PCR.
- Test PCR należy wykonać w ciągu trzech tygodni od pojawienia się objawów (kaszel), aby uzyskać najlepsze wyniki.
- Po czwartym tygodniu kaszlu ilość DNA bakterii krztuśca w nosogardzieli gwałtownie się zmniejsza, więc testy PCR stają się mniej wiarygodne.
- W większości przypadków posiew krztuśca i test PCR zostaną zlecone razem, gdy objawy pojawią się w ciągu kilku tygodni.
Krok 5. Zrób badanie krwi
Twój lekarz pobierze również część twojej krwi i wyśle ją do laboratorium w celu przeanalizowania w celu ustalenia, czy masz infekcję. Praktycznie wszystkie rodzaje infekcji (zarówno bakteryjnych, jak i wirusowych) powodują wzrost liczby białych krwinek (leukocytów), co jest oznaką, że układ odpornościowy aktywnie próbuje zwalczyć infekcję. W związku z tym patrzenie na poziom leukocytów jest ogólnym potwierdzeniem infekcji, ale nie jest specyficzne dla krztuśca.
- Niektóre laboratoria mogą testować przeciwciała przeciwko krztuścowi, co jest bardziej specyficzną metodą testowania infekcji krztuścem. Problem polega na tym, że ludzie wytwarzają również przeciwciała przeciwko krztuścowi przeciwko starym infekcjom.
- W związku z tym testowanie przeciwciał nie jest przydatne do ustalenia, czy dana osoba ma ostrą (niedawną) infekcję krztuścem.
- Niektóre przeciwciała krztuścowe są obecne w krwiobiegu przez pewien czas po szczepieniu i nie wskazują na infekcję.
Krok 6. Zrób prześwietlenie klatki piersiowej
Jeśli objawy są długotrwałe lub szczególnie ciężkie, lekarz może również wykonać prześwietlenie klatki piersiowej, aby sprawdzić, czy nie ma stanu zapalnego lub płynu w płucach. Sam krztusiec zwykle nie powoduje dużego stanu zapalnego w płucach, ale współzakażenie z zapaleniem płuc często prowadzi do gromadzenia się płynów.
- Bakteryjne i wirusowe zapalenie płuc znacznie komplikuje krztusiec (i inne infekcje dróg oddechowych), co zwiększa ryzyko śmierci.
- Nagromadzenie płynów z zapalenia płuc powoduje silny ból w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu, zarówno wdechu, jak i wydechu.
Część 2 z 2: Leczenie i zapobieganie krztuścowi
Krok 1. Skonsultuj się z lekarzem na temat przyjmowania antybiotyków
Jeśli Twój krztusiec zostanie zdiagnozowany przez lekarza na czas (w ciągu dwóch do trzech tygodni), antybiotyki, takie jak erytromycyna, mogą przyspieszyć ustąpienie objawów, ponieważ mogą bezpośrednio zabić szczep bakterii Bordetella pertussis. Jednak większość osób jest diagnozowana zbyt późno (powyżej trzech tygodni), kiedy antybiotyki są stosunkowo nieskuteczne. Zapytaj swojego lekarza, czy jesteś dobrym kandydatem do przyjmowania antybiotyków na krztusiec, czy nie.
- Nawet jeśli jest już za późno, aby znacząco zmienić objawy, przyjmowanie antybiotyków może pomóc zmniejszyć ryzyko przeniesienia choroby na innych.
- Jeśli krztusiec jest szczególnie ciężki, członkowie Twojej rodziny mogą również otrzymać od lekarza antybiotyki w celach profilaktycznych.
- Jeśli otrzymujesz antybiotyki (zwykle przez dwa tygodnie), upewnij się, że dokładnie przestrzegasz zaleceń lekarza, nawet jeśli poczujesz się znacznie lepiej przed zakończeniem przyjmowania wszystkich leków.
- Oprócz antybiotyków możesz również holistycznie leczyć krztusiec, ale sprawdź u swojego lekarza, które domowe środki zaradcze są najskuteczniejsze.
Krok 2. Unikaj przyjmowania dostępnych bez recepty leków na kaszel
Chociaż wiele osób z krztuścem próbuje używać różnych rodzajów syropów na kaszel w celu zmniejszenia lub stłumienia objawów, większość z nich nie jest pomocna i może faktycznie zapobiec pozbyciu się nagromadzonego śluzu. W związku z tym unikaj wszelkich mieszanek na kaszel, środków wykrztuśnych i tłumiących. Zamiast tego skup się bardziej na utrzymywaniu dobrego nawodnienia (dużo wody) i oddychaniu czystym powietrzem.
- Picie dużej ilości oczyszczonej wody (co najmniej osiem szklanek o pojemności 8 uncji dziennie) pomaga wypłukać śluz, dzięki czemu drogi oddechowe nie są tak zatkane.
- Oddychanie czystym powietrzem pomaga zredukować wywoływanie napadów kaszlu. Utrzymuj swój dom wolny od czynników drażniących, takich jak dym tytoniowy, środki czyszczące i opary kominkowe.
Krok 3. Zaszczep się w celu zapobiegania
Najlepszym sposobem zapobiegania krztuścowi jest zaszczepienie dziecka i otrzymanie zastrzyków przypominających jako nastolatek i dorosły. Szczepionka przeciw krztuścowi jest zazwyczaj podawana dzieciom w postaci szczepionki skojarzonej, która zapewnia ochronę przed dwoma innymi chorobami, błonicą i tężcem. W konsekwencji szczepionka skojarzona jest znana jako szczepionka DTaP.
- Zaleca się pięć szczepień DTaP w dzieciństwie, zwykle w wieku 2 miesięcy, 4 miesięcy, 6 miesięcy, 15-18 miesięcy i 4-6 lat.
- Odporność na szczepionkę DTaP ma tendencję do zanikania w wieku 11 lat, więc lekarze zalecają w tym czasie zastrzyk przypominający.
- Lekarze zalecili również, aby dorośli w wieku 19 lat i starsi otrzymywali dawkę przypominającą szczepionki TdaP w celach profilaktycznych, ponieważ ich odporność mogła osłabnąć.
- Częste działania niepożądane po szczepieniu obejmują: łagodną gorączkę, rozdrażnienie, ból głowy, zmęczenie (zmęczenie) i/lub bolesność mięśni w miejscu wstrzyknięcia.
Porady
- Nastolatkowie i młodzi dorośli są narażeni na krztusiec, gdy skuteczność ich szczepień słabnie.
- W wielu przypadkach dzieci nie stają się w pełni odporne na krztusiec, dopóki nie otrzymają co najmniej 3 zastrzyków.
- Zaszczepione dzieci i dorośli mogą zarazić się i rozprzestrzeniać krztusiec, chociaż choroba ma zwykle łagodniejszy przebieg.
- Dzieci w wieku 6 miesięcy i młodsze są najbardziej narażone na krztusiec, ponieważ nie miały wystarczająco dużo czasu na wykonanie trzech szczepień.
- Około 50% dzieci w wieku poniżej jednego roku, które chorują na krztusiec, wymaga leczenia w szpitalu.
- Szacuje się, że na całym świecie jest 16 milionów przypadków krztuśca i prawie 200 000 zgonów rocznie.
