Osoby, które doświadczają trudności w przetwarzaniu informacji sensorycznych, takie jak osoby autystyczne, osoby z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego (SPD) lub osoby bardzo wrażliwe, mogą czasami popaść w stan przeciążenia sensorycznego. Przeciążenie występuje, gdy dana osoba doświadcza zbyt dużej stymulacji sensorycznej i nie może sobie z tym wszystkim poradzić, tak jak komputer próbuje przetworzyć zbyt dużo danych i przegrzewa się. Może się to zdarzyć, gdy dużo się dzieje, na przykład słysząc ludzi rozmawiających, gdy telewizor ryczy w tle, otaczając się tłumem lub widząc wiele migających ekranów lub migających świateł. Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, doświadcza przeciążenia sensorycznego, możesz zrobić kilka rzeczy, aby zmniejszyć jego skutki.
Kroki
Część 1 z 3: Zapobieganie przeciążeniu
Krok 1. Rozpoznaj, jak wygląda przeciążenie, nie tylko ogólnie, ale u tej osoby
Przeciążenie może objawiać się na różne sposoby u różnych osób. Może to wyglądać jak atak paniki, „hiper”, zamknięcie lub załamanie nerwowe (co przypomina napad złości, ale nie jest rzucany celowo). Zadaj sobie pytanie, jak zwykle wygląda przeciążenie danej osoby. Może to pomóc w zidentyfikowaniu znaków ostrzegawczych, że dana osoba jest przytłoczona.
- Czy nastrój osoby zwykle zmienia się, gdy jest przytłoczony? Jak?
- Zwróć uwagę, czy podczas przytłaczania zdarzają się jakieś samouspokajające się zachowania. Co może uspokoić tę osobę, gdy sprawy przybierają zły obrót? Pomoże Ci to zauważyć nadchodzące przeciążenie.
- Czy umiejętności są tracone lub ograniczone podczas przeciążenia? Normalne umiejętności mogą stać się trudniejsze lub niemożliwe do użycia podczas przeciążenia. Jeśli ich mowa, zdolności motoryczne lub inne zaczną pogarszać się przed przeciążeniem, jest to przydatny znak ostrzegawczy.
- Jeśli myślisz o ukochanej osobie, spróbuj zapytać ją, co się dzieje i jak się czuje, gdy jest przytłoczona. Mogą być w stanie powiedzieć ci, czego szukać.
Wskazówka:
Pomyśl o przeciążeniu sensorycznym jako czymś podobnym do tego, co dzieje się z komputerem, gdy poprosisz go o wykonanie zbyt wielu zadań naraz. Zawiesza się. Poproszenie go o przetworzenie większej liczby zadań tylko pogorszy sprawę. Najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, to usunąć wymagania i dać im czas. Podobnie jest u osób z przeciążeniem sensorycznym.
Krok 2. Zmniejsz stymulację wizualną
Osoba doświadczająca przeciążenia wzrokowego może potrzebować nosić okulary przeciwsłoneczne w pomieszczeniach, odmawiać kontaktu wzrokowego, odwracać się od ludzi, którzy mówią, zakrywać oczy i wpadać na ludzi lub rzeczy. Aby pomóc w stymulacji wzrokowej, zmniejsz przedmioty zwisające z sufitu lub ścian. Przechowuj małe przedmioty w pojemnikach lub pudełkach, a także uporządkuj i oznacz pojemniki.
- Jeśli oświetlenie jest przytłaczające, użyj lampy zamiast świetlówki. Możesz również użyć ciemniejszych żarówek zamiast jasnych żarówek. Użyj zasłon zaciemniających, aby zminimalizować światło.
- Jeśli oświetlenie wewnętrzne jest przytłaczające, pomocne może być zastosowanie osłon przeciwsłonecznych.
Krok 3. Obniż poziom hałasu
Przytłoczenie związane z dźwiękiem może obejmować niemożność wyciszenia dźwięków otoczenia (np. gdy ktoś prowadzi rozmowę z daleka), co może wpływać na koncentrację. Niektóre dźwięki mogą być odbierane jako nieznośnie głośne i rozpraszające. Aby pomóc w nadmiernej stymulacji hałasu, zamknij wszystkie otwarte drzwi lub okna, które mogą przepuszczać dźwięk do środka. Obniż lub wyłącz muzykę, która może rozpraszać, lub idź w bardziej ciche miejsce. Zminimalizuj słowne wskazówki i/lub rozmowy, jeśli sprawy przybiorą zły obrót.
- Posiadanie zatyczek do uszu, słuchawek i białego szumu może się przydać, gdy dźwięki wydają się zbyt przytłaczające.
- Używaj krótkich pytań tak/nie, jeśli rozmawiasz z kimś, kto jest przytłoczony. Mogą odpowiadać kciukami w górę/kciukami w dół.
Krok 4. Zmniejsz wkład dotykowy
Przeciążenie dotykowe, które odnosi się do wrażenia dotyku, może obejmować niemożność radzenia sobie z dotykaniem lub przytulaniem. Wiele osób z problemami z przetwarzaniem sensorycznym jest nadwrażliwych na dotyk, a bycie dotykanym lub myślenie, że zaraz zostaną dotknięte, może pogorszyć przeciążenie. Wrażliwość dotykowa może obejmować wrażliwość na odzież (preferowanie miękkich tkanin) lub na dotykanie określonych tekstur lub temperatur. Rozpoznaj, które tekstury są przyjemne, a które nie. Upewnij się, że każda nowa odzież jest przyjazna dla zmysłów.
- Szanuj granice dotyku. Nie forsuj tego i uważaj, jeśli się odsuwają lub mówią, że nie chcą być dotykani.
- Nie strasz ich. Niech zobaczą, że nadchodzisz, jeśli masz zamiar ich dotknąć (lub powiedz, że ich dotkniesz). Przyjdź z przodu, a nie z tyłu. Daj im czas na odchylenie się lub powiedz „nie”, jeśli nie mogą sobie z tym teraz poradzić.
- Zachęcaj do wygodnego ubierania się. Nie należy nosić swędzących lub bolesnych ubrań, niezależnie od okazji. Pamiętaj, że wrażliwość na dotyk może być w niektóre dni gorsza niż w inne, więc niektóre ubrania mogą być czasami OK, a czasami nie.
Krok 5. Ogranicz silne zapachy
Niektóre zapachy lub smród mogą być przytłaczające iw przeciwieństwie do wzroku, nie można zamknąć nosa, aby uwolnić zmysły. Jeśli zapachy są przytłaczające, rozważ użycie bezzapachowych szamponów, detergentów i środków czyszczących.
- Usuń jak najwięcej nieprzyjemnych zapachów z otoczenia. Możesz kupić bezzapachowe produkty lub możesz cieszyć się przebiegłością i tworzeniem własnej bezzapachowej pasty do zębów, mydeł i detergentów.
- Unikaj przesady, nawet jeśli jest to „ładny” zapach. Przytłaczające zapachy są nieprzyjemne, nawet jeśli zapach jest słodki w mniejszych ilościach.
Krok 6. Zwróć uwagę na wejście przedsionkowe
Osoba, która doświadcza przeciążenia sensorycznego, może być wrażliwa na postrzeganie równowagi lub ruchu. Mogą być szczególnie podatne na chorobę lokomocyjną, łatwo tracą równowagę i mieć problemy z koordynacją wzrokowo-ruchową.
Jeśli osoba wydaje się przytłoczona ruchem lub jest nieaktywna, możesz spróbować spowolnić własne ruchy lub ćwiczyć powolne i ostrożne poruszanie się do różnych pozycji (przechodzenie z leżenia do stania itp.)
Krok 7. Zachowaj spokojne środowisko domowe
Przestrzeń o niskim stresie i niskim nakładzie może pomóc osobie poczuć się lepiej uregulowaną i mniej podatną na przeciążenie. Spróbuj zachować spokój.
- Przydziel hałaśliwe lub intensywne obowiązki komuś, kto nie ma nic przeciwko ich wykonywaniu. Spróbuj je wykonać, gdy wrażliwa osoba jest gdzie indziej.
- Jeśli ktoś chce zrobić coś intensywnego, trzymaj to w ograniczonej przestrzeni. Na przykład, jeśli ktoś chce zagrać w głośną grę wideo, niech zrobi to w sypialni zamiast w głównym pomieszczeniu.
Krok 8. Spróbuj stworzyć „dietę sensoryczną
Dieta sensoryczna to sposób na to, aby układ nerwowy osoby czuł się zorganizowany i wydajny, dostarczając bodźców sensorycznych w sposób odżywczy i rutynowy. Dieta sensoryczna może obejmować bodźce sensoryczne tworzone przez interakcje z innymi ludźmi, środowiskiem, czynnościami zaplanowanymi na określone pory dnia i zajęcia rekreacyjne.
- Pomyśl o diecie sensorycznej tak, jak o zdrowej, zbilansowanej diecie. Chcesz, aby dana osoba otrzymywała niezbędne składniki odżywcze z różnych źródeł, ale nie chcesz, aby otrzymywała coś za dużo lub za mało, ponieważ może to osłabić wzrost lub zdrowe, funkcjonujące ciało. Dzięki diecie sensorycznej chcesz, aby dana osoba miała zrównoważone doświadczenie różnych bodźców sensorycznych.
- Tak więc, jeśli dana osoba jest nadmiernie stymulowana stymulacją słuchową (lub dźwiękiem), możesz zminimalizować wskazówki werbalne i zamiast tego używać więcej wizualizacji i spędzać czas w miejscach o minimalnym hałasie w tle lub pozwolić im używać zatyczek do uszu. Jednak zmysł słuchu nadal potrzebuje pożywienia, więc dasz także osobie czas na słuchanie ulubionej muzyki.
- Zminimalizuj niepotrzebny wkład sensoryczny, ograniczając materiał wizualny w pomieszczeniu, umożliwiając korzystanie ze słuchawek lub zatyczek do uszu, znalezienie wygodnej odzieży, używanie bezzapachowych detergentów i mydeł i tak dalej.
- Nadzieją diety sensorycznej jest uspokojenie osoby i prawdopodobnie znormalizowanie bodźców sensorycznych, nauczenie osoby radzenia sobie z impulsami i emocjami oraz zwiększenie produktywności.
Część 2 z 3: Radzenie sobie z nadmierną stymulacją
Krok 1. Zrób sobie przerwę sensoryczną
Możesz czuć się przytłoczony w otoczeniu dużych grup ludzi lub wielu dzieci. Czasami takie sytuacje są nieuniknione, jak na uroczystości rodzinnej lub konferencji biznesowej. Chociaż możesz nie być w stanie w pełni uciec od sytuacji, możesz zrobić sobie przerwę, aby pomóc sobie zregenerować się po przeciążeniu. Próba „wytrwania” tylko pogorszy sytuację i sprawi, że powrót do zdrowia potrwa jeszcze dłużej. Przerwa może pomóc Ci się naładować i usunąć z sytuacji, zanim stanie się ona nie do zniesienia.
- Reaguj na swoje potrzeby wcześnie, a łatwiej będzie Ci je obsłużyć.
- Jeśli jesteś w miejscu publicznym, rozważ przeproszenie się do łazienki lub powiedz „potrzebuję trochę powietrza” i wyjdź na kilka minut na zewnątrz.
- Jeśli jesteś w domu, sprawdź, czy jest miejsce, w którym można się położyć i krótko odpocząć.
- Powiedz „Potrzebuję trochę czasu dla samotności”, jeśli ludzie próbują Cię śledzić, gdy nie możesz sobie z tym poradzić.
Krok 2. Znajdź równowagę
Ważne jest, abyś poznał swoje granice i wyznaczał granice, ale także nie ograniczał się zbytnio, aby się nudzić. Upewnij się, że twoje podstawowe potrzeby są zaspokojone, ponieważ na próg stymulacji mogą wpływać takie rzeczy, jak głód, wyczerpanie, samotność i ból fizyczny. Jednocześnie upewnij się, że nie rozciągasz się zbyt szczupło.
Zaspokojenie tych podstawowych potrzeb jest ważne dla każdego, ale może być szczególnie ważne dla osób bardzo wrażliwych lub osób z SPD
Krok 3. Ustal swoje granice
Kiedy masz do czynienia z sytuacjami, które mogą powodować przeciążenie sensoryczne, ustal pewne granice. Jeśli hałas jest dokuczliwy, rozważ pójście do restauracji lub centrów handlowych w cichszych porach dnia, a nie w pośpiechu. Możesz chcieć ustawić limity czasu spędzanego na oglądaniu telewizji lub na komputerze lub na spotkaniach towarzyskich z przyjaciółmi i rodziną. Jeśli zbliża się duże wydarzenie, przygotuj się przez cały dzień, aby poradzić sobie z sytuacją najlepiej, jak potrafisz.
- Może być konieczne ustawienie limitów rozmów. Jeśli długie rozmowy cię wyczerpują, grzecznie przepraszam.
- Jeśli jesteś opiekunem lub rodzicem, monitoruj aktywność dziecka i znajdź wzorce, kiedy zbyt dużo telewizji lub komputera zaczyna być przeładowywane.
Krok 4. Daj sobie czas na regenerację
Całkowite wyleczenie po epizodzie przeciążenia sensorycznego może zająć od kilku minut do kilku godzin. Jeśli uruchomiono mechanizmy „walcz-ucieknij-lub-zamroź”, prawdopodobnie będziesz później bardzo zmęczony. Jeśli możesz, spróbuj zmniejszyć stres, który pojawia się później. Czas spędzony w samotności jest często najlepszym sposobem na powrót do zdrowia.
Krok 5. Rozważ techniki radzenia sobie ze stresem
Praca nad zmniejszaniem stresu i opracowywanie zdrowych sposobów radzenia sobie ze stresem i nadmierną stymulacją może pomóc zmniejszyć pobudzenie układu nerwowego. Joga, medytacja i głębokie oddychanie to sposoby na zmniejszenie stresu, znalezienie równowagi, a nawet poczucie bezpieczeństwa w czasie.
Korzystaj z mechanizmów radzenia sobie, które najlepiej Ci pomagają. Możesz instynktownie wiedzieć, czego potrzebujesz, na przykład kołysać się lub iść gdzieś cicho. Nie martw się, czy to „dziwne”, czy nie; skup się na tym, co może ci pomóc
Krok 6. Spróbuj terapii zajęciowej
W przypadku dorosłych i dzieci terapia zajęciowa może pomóc zmniejszyć wrażliwość sensoryczną, a tym samym z czasem zmniejszyć przeciążenie. Wynik leczenia jest silniejszy, jeśli rozpoczęto go w młodym wieku. Jako opiekun, poszukaj terapeuty, który ma doświadczenie w rozwiązywaniu problemów związanych z przetwarzaniem sensorycznym.
Część 3 z 3: Podejmowanie działań, aby pomóc
Krok 1. Interweniuj wcześnie
Czasami dana osoba może nie zdawać sobie sprawy, że walczy i może zostać dłużej niż powinna lub spróbować „przetrwać”. To tylko pogarsza sprawę. Interweniuj w ich imieniu, gdy tylko zauważysz, że są zestresowani i pomóż im poświęcić trochę czasu na uspokojenie.
Krok 2. Bądź współczujący i wyrozumiały
Twoja ukochana osoba czuje się przytłoczona i zdenerwowana, a Twoje wsparcie może ją pocieszyć i pomóc jej się uspokoić. Bądź kochający, empatyczny i wrażliwy na ich potrzeby.
Pamiętaj, że nie robią tego celowo. Ocenianie tylko pogorszy ich poziom stresu
Krok 3. Unikaj przesadnej reakcji, jeśli grają
W niektórych przypadkach osoby przeciążone stają się agresywne fizycznie lub werbalnie. Jako dozorca trudno nie brać tego do siebie. Ta reakcja bardziej dotyczy paniki, a nie ciebie.
- Agresja fizyczna zwykle jest odpowiedzią na prowokację (np. bycie złapanym lub osaczonym). Daj im przestrzeń.
- Cofnij się, jeśli będą trzepać lub rzucać. Możesz także spróbować umieścić poduszki (by je chronić lub zapewnić coś bezpiecznego, którym mogą rzucać).
Czy wiedziałeś?
Wybuchy podczas przeciążenia sensorycznego są zwykle reakcją na przytłoczenie, a nie czymś osobistym. Nie chcą cię skrzywdzić, po prostu próbują uciec i uwolnić emocje. Daj im przestrzeń, jeśli jej potrzebują.
Krok 4. Zapewnij wyjście
Najszybszym sposobem na powstrzymanie przeciążenia jest często usunięcie ich z sytuacji. Sprawdź, czy możesz zabrać je na zewnątrz lub w spokojniejsze miejsce. Gestem, aby za Tobą podążał lub wskazał im drogę (np. otwierając drzwi).
Trzymanie się za ręce jest zwykle zbyt intensywne podczas przeciążenia sensorycznego, ponieważ dłonie są często ciepłe, owłosione i/lub spocone. Jeśli chcesz, aby coś trzymały i podążały za tobą, spróbuj zaoferować im rękaw lub sznurek
Krok 5. Spraw, aby obszar był bardziej gościnny
Jeśli jesteś w domu, zmniejsz jasne światło, wyłącz muzykę i zachęcaj innych, aby dali ukochanej osobie trochę przestrzeni. Jeśli jesteś na zewnątrz, zabierz je z dala od ruchliwych ulic lub innych źródeł hałasu i udaj się w spokojne miejsce.
Odpędzaj gapiów. Wpatrywanie się lub dręczenie pytaniami może być okropne, gdy ktoś ma trudności
Krok 6. Zapytaj, zanim ich dotkniesz
Podczas przeciążenia osoba może mieć problemy ze zrozumieniem, co się dzieje, a jeśli ją zaskoczysz, może to błędnie zinterpretować jako atak. Zaproponuj najpierw i porozmawiaj o tym, co robisz, zanim to zrobisz, aby mieli czas na odmowę. Na przykład „Chciałbym wziąć cię za rękę i wyprowadzić cię stąd” lub „Przytul?”
- Czasami przeciążonych ludzi uspokaja ciasny uścisk lub pocieranie pleców. Innym razem bycie dotkniętym jeszcze gorzej. Zaproponuj to i nie martw się, jeśli odmówią; to nie jest osobiste.
- Nie łap ich w pułapkę ani nie wchodź im w drogę. Mogą wpaść w panikę i wybuchnąć, na przykład odpychając cię od drzwi, aby móc wyjść.
Krok 7. Zadawaj proste pytania tak/nie, jeśli chcesz coś wiedzieć
Pytania otwarte są trudniejsze do przetworzenia, a gdy mózg danej osoby już sobie radzi, może nie być w stanie sformułować sensownej odpowiedzi. Jeśli jest to pytanie tak lub nie, mogą kiwać głową lub kciuki w górę/kciuki w dół, aby odpowiedzieć.
Nie zadawaj pytań, chyba że jest to konieczne. Podobnie jak w przypadku, gdy nie powinieneś próbować zmusić zamrożonego komputera do wykonywania większej liczby zadań, proszenie osoby o przetworzenie większej liczby wypowiadanych słów może być zbyt trudne
Krok 8. Odpowiadaj na potrzeby
Osoba może potrzebować napicia się wody, przerwy lub przejścia do innej aktywności. Pomyśl, co byłoby teraz najbardziej pomocne, i zrób to.
- Jako opiekun, łatwo jest zareagować na własną frustrację, ale pamiętaj, że nie mogą pomóc swoim zachowaniom i potrzebują twojego wsparcia.
- Jeśli zauważysz, że ktoś używa szkodliwego mechanizmu radzenia sobie, zaalarmuj kogoś, kto wie, co robić (np. rodzica lub terapeutę). Próba złapania ich może wywołać panikę i wybuchnąć, narażając oboje na ryzyko zranienia. Terapeuta może pomóc w opracowaniu planu zastąpienia szkodliwego mechanizmu radzenia sobie.
Krok 9. Zachęcaj do uspokojenia się, cokolwiek to dla nich znaczy
Może im się przydać kołysanie się w przód iw tył, przytulanie się pod kołdrą obciążeniową, nucenie lub masaż od ciebie. W porządku, jeśli wygląda dziwnie lub nie jest „odpowiedni do wieku”; liczy się tylko to, że pomaga im się zrelaksować.
Jeśli wiesz o czymś, co zwykle je uspokaja (np. ulubione pluszowe zwierzątko), przynieś im to i połóż w zasięgu ręki. Jeśli tego chcą, mogą to złapać
Porady
- W przypadku dorosłych i dzieci terapia zajęciowa może pomóc zmniejszyć wrażliwość sensoryczną, a tym samym z czasem zmniejszyć przeciążenie. Wynik leczenia jest silniejszy, jeśli rozpoczęto go w młodym wieku. Jako opiekun, poszukaj terapeuty, który ma doświadczenie w rozwiązywaniu problemów związanych z przetwarzaniem sensorycznym.
- Obciążone podkładki na kolana, zabawki do fidget lub stymulatorów, szczoteczka chirurgiczna, słuchawki lub zatyczki do uszu oraz zabawki do żucia lub narzędzia do wprowadzania doustnego mogą być świetne, aby mieć je pod ręką. Mogą zmniejszyć przeciążenie sensoryczne, zapewniając pocieszający sygnał. Jednak u niektórych osób ten wkład może pogorszyć sytuację i eskalować sytuację. Wszystko zależy od osoby. Znajdź i wykorzystaj to, co działa najlepiej dla Ciebie lub Twojej ukochanej osoby.
